Ai đã sai trong vụ ghế gỗ Đồng Kỵ trong Nhà hát quan họ Bắc Ninh?

Hàng ghế gỗ Đồng Kỵ trong Nhà hát quan họ Bắc Ninh đang là đề tài gây nhiều tranh cãi. Nhưng trong câu chuyện này ai sai, ai đúng?

Những ngày qua, trên mạng xã hội xảy ra cuộc tranh luận nảy lửa về sự xuất hiện của hàng ghế gỗ Đồng Kỵ trong Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh. Kéo theo đó là sự vào cuộc của nhiều cơ quan báo chí, các nhà quản lý văn hoá địa phương cùng các kiến trúc sư...

Nhưng sự việc có cần thiết phải ầm ĩ vậy không?

Theo phe “chống”, nhà hát dân ca quan họ dùng ghế Đồng Kỵ là kém thẩm mỹ, tốn kém, thể hiện tư duy thiếu tiến bộ và không có ý thức bảo vệ rừng. Một số khác băn khoăn ngồi trên hàng ghế gỗ xem buổi biểu diễn dài sẽ không thoải mái, thư thái, nói chung không phù hợp với không gian nghe quan họ…

Ngược lại, phe “thuận” cho rằng không nhất thiết nhà hát quan họ phải dùng hệ thống ghế ngồi hiện đại. Thứ nữa, ghế Đồng Kỵ là một trong những sản phẩm nội thất từ làng nghề truyền thống của tỉnh Bắc Ninh. Việc sử dụng những hàng ghế này sẽ giới thiệu với du khách trong và ngoài nước biết đến các chất liệu và sản phẩm của làng nghề. Thậm chí, có ý kiến khen ghế ngồi này vừa tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu vừa khai thác nét văn hóa, lịch sử của xứ Kinh Bắc một cách sâu sắc, độc đáo.

Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh sử dụng ghế gỗ Đồng Kỵ

Nhưng giữa hai luồng khen chê, xuất hiện nhiều ý kiến cẩn trọng và cân bằng cho rằng trong sự việc này rất khó phán xử đúng - sai, đẹp - xấu, hợp lý - bất hợp lý của phương án ghế ngồi này. Nhất là khi hầu hết những người thuộc phe chê mới chỉ tiếp cận công trình thông qua vài bức ảnh trên mạng.

Đánh giá một phương án kiến trúc, một công trình nghệ thuật là một quá trình phức tạp và khó khăn. Nhận thức và gu thẩm mỹ cá nhân của chúng ta khác nhau và điều này có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận các khái niệm. Những gì được xem là đúng, đẹp hoặc hợp lý với người này chưa chắc đã được người khác công nhận. Khi đánh giá các khía cạnh như đúng - sai, đẹp - xấu, hợp lý - bất hợp lý, quan trọng là lắng nghe quan điểm của người khác, giữ một tinh thần mở và linh hoạt. Và cũng phải hiểu rằng đánh giá này có thể thay đổi và đa dạng theo ngữ cảnh và giá trị cá nhân.

Với trường hợp này chỉ cần làm rõ: Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh có được đầu tư thực hiện đúng quy trình, quy định pháp luật không? Phương án kiến trúc có được tuyển chọn qua thi tuyển công khai minh bạch không? Nếu tất cả những khâu trong toàn bộ quy trình đều được thực hiện đúng quy định thì nên dừng lại mọi sự tranh cãi, ầm ĩ. Đúng như quan điểm của vị lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh: “Mọi người muốn nói gì thì nói. Mình tranh cãi làm gì”.

Người quan họ Bắc Ninh có câu: "Kình nghê vui thú kình nghê - Tép tôm thì lại vui bề tép tôm". Thiết nghĩ, đúng - sai, đẹp - xấu, hợp lý - bất hợp lý trong trường hợp này hãy để người Bắc Ninh tự lựa chọn! Và cái sai có lẽ chỉ thuộc về những người nhiều chuyện, khen chê không đúng mực mà thôi!