94% tài sản của bà Trương Mỹ Lan được mua bằng tiền chiếm đoạt từ SCB

Sáng 3/4, phiên tòa xét xử vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) tiếp tục phần tranh luận.

Đại diện viện kiểm sát đối đáp với quan điểm bào chữa của các luật sư liên quan các vấn đề: việc đánh giá hậu quả vụ án, căn cứ xác định bà Trương Mỹ Lan phạm tội tham ô tài sản và đưa hối lộ, vai trò của các bị cáo.

Theo viện kiểm sát, thực tế bà Lan không có nhiều tài sản như bà nói, trước hợp nhất thì bà Lan có rất nhiều khoản vay tại SCB (cũ) và Ngân hàng Tín Nghĩa.

Trong khi bà Lan và các bị cáo khác ở SCB nói những khoản nợ cũ trước hợp nhất rất khó thu hồi, viện kiểm sát đặt câu hỏi tại sao nếu bị cáo có đủ khả năng tài chính lại không trả nợ?

Việc luật sư hỏi tiền ở đâu để bị cáo chiếm đoạt, viện kiểm sát trả lời đó là tiền huy động của người dân, Ngân hàng Nhà nước đang phải gồng mình cho SCB vay để chi trả cho người dân và không biết khi nào thu hồi được.

Theo viện kiểm sát, trong khoảng hơn 1.000 tài sản của bà Trương Mỹ Lan bị kê biên, chỉ có khoảng 60 tài sản bà mua trước năm 2012, còn lại hơn 94% tài sản bị cáo mua từ tiền chiếm đoạt của SCB.

Luật sư cho rằng vụ án này lần đầu tiên một nữ doanh nhân nhận án tử hình thì viện kiểm sát đáp rằng bà Trương Mỹ Lan là nữ doanh nhân đầu tiên dùng thủ đoạn tinh vi để chiếm đoạt số tiền lớn như vậy.

Viện kiểm sát cho biết thiệt hại vụ án là 677.000 tỉ đồng là cơ sở đánh giá trách nhiệm hình sự của bị cáo.

Thiệt hại được xác định trên cơ sở dư nợ của các khoản vay trừ đi tổng giá trị tài sản bảo đảm được phân bổ cho các khoản vay đã được Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá.

Theo đó, số tiền 677.000 tỉ đồng là để quy buộc trách nhiệm đối với bà Trương Mỹ Lan.

Theo viện kiểm sát, cơ quan tố tụng không chỉ sử dụng kết quả định giá của Công ty Hoàng Quân mà còn tiến hành biện pháp khác.

Theo Bộ luật Tố tụng hình sự thì không nhất thiết phải trưng cầu hội đồng định giá trong tố tụng hình sự để xác định thiệt hại.

Về ý kiến luật sư cho rằng cần loại bỏ những khoản vay giá trị tài sản đảm bảo lớn hơn dư nợ, viện kiểm sát nói rằng nguyên tắc này chỉ phù hợp với hoạt động tín dụng thông thường.

Trong vụ án này bà Trương Mỹ Lan đã thực hiện quy trình cho vay ngược, hợp thức các khoản vay nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của SCB, tội phạm đã hoàn thành nên không chấp nhận quan điểm trên để giảm trách nhiệm cho các bị cáo.

Liên quan tội tham ô tài sản của bị cáo Trương Mỹ Lan, tại phiên tòa các luật sư đều thống nhất đánh giá từ năm 2012 đến 2022, Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã thực hiện một chuỗi hành vi vi sai phạm về hoạt động ngân hàng trong xét duyệt, cấp tín dụng.

Luật sư đã thống nhất với viện kiểm sát hành vi của bà Lan từ năm 2012 đến 1/1/2018 đã phạm tội vi phạm quy định cho vay. Tuy nhiên luật sư tranh luận về tội danh tham ô tài sản của bà Lan đối với hành vi từ 1/1/2018 đến 7/10/2022.

Theo viện kiểm sát, hành vi của bà Lan là đồng phạm có tổ chức, các bị cáo thực hiện một chuỗi sai phạm, người sau tiếp nhận sai phạm của người trước và nối tiếp những sai phạm.

Cơ cấu tổ chức, quản lý của SCB theo quy định của pháp luật. Hoạt động của SCB là hoạt động đặc thù nên HĐQT và tổng giám đốc phải được Ngân hàng Nhà nước đồng ý phê duyệt.

Kết quả điều tra, diễn biến phiên tòa xác định bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm, nhờ người đứng tên sở hữu hơn 91,8% cổ phần SCB, đã vi phạm quy định luật của các tổ chức tín dụng quy định cá nhân không sở hữu quá 5% cổ phần ngân hàng để tránh thâu tóm ngân hàng.

Bà Trương Mỹ Lan từ đó chi phối, đưa người vào làm theo yêu cầu của mình, biến SCB thành công cụ tài chính.

Viện kiểm sát xác định bà Trương Mỹ Lan là người tổ chức, cầm đầu có hành vi chi phối HĐQT và tổng giám đốc là những người có quyền hạn tại SCB để chiếm đoạt tiền của SCB.

Vậy nên viện kiểm sát căn cứ điều này cho rằng có đủ căn cứ xác định bà Trương Mỹ Lan phạm tội tham ô tài sản.

Viện kiểm sát cho rằng tại điều 353 Bộ luật Hình sự quy định người phạm tội tham ô là người lợi dụng chức vụ, quyền hạn.

Cơ quan tố tụng đã chứng minh bà Lan tuy không giữ chức vụ nhưng có quyền hạn cao nhất tại SCB và đã dùng quyền hạn này để chi phối hoàn toàn hoạt động của SCB nên không có lý do nào để nói bà Lan không phải là chủ thể của tội tham ô tài sản.