5 sai lầm trong đầu tư mà nhà đầu tư F0 nên tránh

Hãy cùng điểm qua 5 sai lầm phổ biến nhất trong đầu tư mà những nhà đầu tư F0 thường hay mắc phải, để từ đó bạn (với tư cách là 1 nhà đầu tư mới) sẽ tránh đi vào vết xe đổ của mọi người.

Theo số liệu từ Trung tâm lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), thị trường chứng khoán Việt Nam ghi nhận tới 476.711 tài khoản mở mới trong tháng 5/2022, con số kỷ lục từ trước đến nay và vượt xa đỉnh cũ đạt được trước đó 2 tháng. Theo đó, nhà đầu tư cá nhân trong nước tiếp tục là động lực chính khi mở mới 476.332 tài khoản, gấp đôi so với tháng 4 và cao hơn 76% so với kỷ lục cũ là 270.011 tài khoản hồi tháng 3/2022. Tổ chức trong nước cũng mở mới 123 tài khoản, nhà đầu tư nước ngoài có thêm 256 tài khoản.

Lũy kế 5 tháng đầu năm 2022, cá nhân trong nước mở mới tổng cộng 1,38 triệu tài khoản chứng khoán, gấp 2,5 lần cùng kỳ năm trước và gần bằng con số cả năm 2021 (1,53 triệu tài khoản).

Tuy nhiên, phần lớn những nhà đầu tư F0 này là những người có ít hoặc không có kiến thức về tài chính. Dẫn đến việc họ thường mắc phải những sai lầm đáng tiếc. Hãy cùng điểm qua 5 sai lầm phổ biến nhất trong đầu tư mà những nhà đầu tư F0 thường hay mắc phải, để từ đó bạn (với tư cách là 1 nhà đầu tư mới) sẽ tránh đi vào vết xe đổ của mọi người.

Sai lầm 1: Đầu tư khi chưa thực sự hiểu rõ về doanh nghiệp

Về lý thuyết, đầu tư chứng khoán có những nguyên tắc khá đơn giản như: “mua thấp và bán cao”.

Tuy nhiên, trong thực tế, việc xác định thế nào là “thấp”…thế nào là “cao” lại không hề dễ như mọi người vẫn tưởng.

Mức “cao” đối với người bán, được coi là đủ “thấp” với người mua. Và nó chỉ mang tính tương đối, phụ thuộc vào vị thế của từng đối tượng. Vì thế, bạn sẽ thường gặp phải các kết luận khác nhau, dù là cùng một thông tin được đưa ra.

Để tránh được sai lầm này, thì điều quan trọng là…

Bạn phải hiểu rõ doanh nghiệp trước khi tham gia vào mua bán. Hãy tìm hiểu các chỉ số tài chính cơ bản như: Biên lợi nhuận, Tỷ suất sinh lời ROE, ROA, Tỷ suất cổ tức… cho đến các chỉ số định giá như P/B, P/E, P/S,…

Hãy xem cách tính toán, điểm yếu và ý nghĩa của các chỉ số này đối với cổ phiếu, đối với từng ngành phân tích theo thời gian được thể hiện ra sao?

Nếu không, các bạn sẽ dễ rơi vào bẫy tâm lý khi đầu tư mà không hiểu gì về doanh nghiệp.

Sai lầm 2: Bắt đầu ngay bằng những cổ phiếu giá rẻ “penny”

Hiện nay, cổ phiếu “penny” ở Việt Nam thường dao động xung quanh mệnh giá 10 nghìn đồng/cp. Thoạt nhìn, đây có vẻ là một ý tưởng tuyệt vời đối với những người mới tham gia đầu tư.

Chỉ với 1 triệu đồng, bạn có thể sở hữu được nhiều loại cổ phiếu penny. Trong khi, với số tiền này thì sẽ không thể mua nổi những cổ phiếu lớn (blue-chip).

Nhưng thật không may, cổ phiếu “penny” thường là các công ty kém chất lượng, khó hoặc không tạo ra được lợi nhuận. Đặc biệt, những cổ phiếu này thường không minh bạch và dễ bị thao túng (làm giá) bởi các bên liên quan. Vì vậy, khi mua bán cổ phiếu hãy suy nghĩ theo tỉ lệ phần trăm chứ không phải số tiền bỏ ra.

Bạn sẽ muốn sở hữu những cổ phiếu có chất lượng tốt, an toàn về vốn trong thời gian dài…hơn là cố gắng kiếm tiền nhanh bằng những công ty chất lượng thấp và phụ thuộc nhiều vào may rủi.

Sai lầm 3: Đầu tư toàn bộ vốn vào một cổ phiếu

Hẳn bạn đã từng nghe: “Đừng bao giờ cho hết tất cả số trứng vào một rổ”

Bởi vì, đặc trưng trên thị trường chứng khoán là sự không chắc chắn…

Đầu tư 100% vốn của bạn vào một cổ phiếu cụ thể thường không phải là một hành động khôn ngoan. Vì ngay cả những công ty tốt thì cũng có những giai đoạn khó khăn trong hoạt động kinh doanh, từ đó ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Điển hình như Hòa Phát – cái tên được nhắc nhiều trong thời gian gần đây khi mà giá cổ phiếu đã điều chỉnh hơn 50% kể từ đỉnh gần nhất.

Từng là cổ phiếu “quốc dân” vì nắm giữ thị phần thép lớn nhất và gần như không có đối thủ sức tầm tại Việt Nam. Tình hình tài chính lành mạnh, cổ tức đều đặn…

Nhưng, HPG đang chịu ảnh hưởng bởi giá nguyên vật liệu suy giảm do yếu tố ngành tác động, chu kỳ kinh doanh suy giảm đã tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu.

Vì vậy, bạn nên mua một số ít mã cổ phiếu và phân bổ tỉ trọng cho hợp lý.

Bằng cách này, nhà đầu tư sẽ giảm thiểu được những sai lầm phổ biến mà vẫn rút ra được những bài học giá trị.

Bên cạnh đó, các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) là một các tuyệt vời để tiếp cận đa dạng hóa danh mục đầu tư với chi phí thấp.

Sai lầm 4: Dùng đòn bẩy (Margin) để kiếm tiền nhanh

Khi mới bắt đầu tham gia đầu tư, có khá nhiều nhà đầu tư muốn tận dụng tiền bằng cách sử dụng ký quỹ (margin) để tăng lợi nhuận.

Hiểu đơn giản margin là số tiền bạn vay để mua nhiều cổ phiếu hơn mức bạn có thể chi trả, với mức lãi suất tùy thuộc vào từng công ty chứng khoán.

Tuy nhiên, Margin lại là con dao hai lưỡi vì nó sẽ phóng đại cả “lãi” lẫn “lỗ” trên khoản đầu tư của bạn. Vì “lợi nhuận” luôn tỷ lệ thuận với “rủi ro”.

Sai Lầm 5: Đầu tư theo tin “hot”

Đầu tư theo tin tức hay phong trào là 1 sai lầm phổ biến thường găp trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đặc biệt, nó thường xảy ra với các nhà đầu tư F0 – những ngườ không hiểu gì về doanh nghiệp, nhưng lại sẵn sàng đầu tư vì những lời đồn đại được thổi phồng quá mức.

Chẳng hạn, những thông tin về cổ phiếu “hot” như: lãi khủng, tăng trưởng x2, x3…liên tục xuất hiện trên các diễn đàn đầu tư, group phím hàng hay ngay cả trên các trang báo đầu tư.

Và giá của cổ phiếu đó đã tăng khá nhanh vài ngày sau đó.Điều này đã đánh mạnh vào lòng tham của những nhà đầu tư F0 muốn được giàu nhanh. Họ điên cuồng mua theo những cổ phiếu đó và rồi giá cổ phiếu giảm mạnh. Họ thua lỗ trầm trọng.

Vì thế, thay vì đầu tư theo những tin “hot”, phím hàng từ 1 cá nhân, 1 group nào đó!

Một khoản đầu tư thông minh sẽ là khoản đầu tư của bạn vào những cổ phiếu, doanh nghiệp mà bạn thực sự hiểu và có kinh nghiệm.