5 sai lầm nhà đầu tư mới nên tránh

Sai lầm đầu tư 1: Đầu tư khi chưa thực sự hiểu rõ về doanh nghiệp

Về lý thuyết, đầu tư chứng khoán có những nguyên tắc khá đơn giản như: “mua thấp và bán cao”. Tuy nhiên, trong thực tế, việc xác định thế nào là “thấp”, thế nào là “cao” lại không hề dễ như mọi người vẫn tưởng. Để tránh được sai lầm này, thì điều quan trọng là bạn phải hiểu rõ doanh nghiệp trước khi tham gia vào mua bán.

Hãy tìm hiểu các chỉ số tài chính cơ bản như: Biên lợi nhuận, Tỷ suất sinh lời ROE, ROA, Tỷ suất cổ tức… cho đến các chỉ số định giá như P/B, P/E, P/S,…

Hãy xem cách tính toán, điểm yếu và ý nghĩa của các chỉ số này đối với cổ phiếu, đối với từng ngành phân tích theo thời gian được thể hiện ra sao?

Nếu không, các bạn sẽ dễ rơi vào bẫy tâm lý khi đầu tư mà không hiểu gì về doanh nghiệp.

Sai lầm đầu tư 2: Bắt đầu ngay bằng những cổ phiếu giá rẻ “penny”

Hiện nay, cổ phiếu “penny” ở Việt Nam thường dao động xung quanh mệnh giá 10 nghìn đồng/cp. Thoạt nhìn, đây có vẻ là một ý tưởng tuyệt vời đối với những người mới tham gia đầu tư.

Chỉ với 1 triệu đồng, bạn có thể sở hữu được nhiều loại cổ phiếu penny. Trong khi, với số tiền này thì sẽ không thể mua nổi những cổ phiếu lớn (blue-chip).

Tuy nhiên, thật không may, cổ phiếu “penny” thường là các công ty kém chất lượng, khó hoặc không tạo ra được lợi nhuận. Đặc biệt, những cổ phiếu này thường không minh bạch và dễ bị thao túng (làm giá) bởi các bên liên quan.

Vì vậy, khi mua bán cổ phiếu hãy suy nghĩ theo tỉ lệ phần trăm chứ không phải số tiền bỏ ra. Bạn sẽ muốn sở hữu những cổ phiếu có chất lượng tốt, an toàn về vốn trong thời gian dài hơn là cố gắng kiếm tiền nhanh bằng những công ty chất lượng thấp và phụ thuộc nhiều vào may rủi.

Sai lầm đầu tư 3: Đầu tư toàn bộ vốn vào một cổ phiếu

“Đừng bao giờ cho hết tất cả số trứng vào một rổ”

Bởi vì, đặc trưng trên thị trường chứng khoán là sự không chắc chắn. Đầu tư 100% vốn của bạn vào một cổ phiếu cụ thể thường không phải là một hành động khôn ngoan. Vì ngay cả những công ty tốt thì cũng có những giai đoạn khó khăn trong hoạt động kinh doanh, từ đó ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

Điển hình như Vinamilk khi mà giá cổ phiếu đã điều chỉnh hơn 30% kể từ đỉnh gần nhất.

Sai lầm đầu tư 4: Dùng đòn bẩy (Margin) để kiếm tiền nhanh

Khi mới bắt đầu tham gia đầu tư, có khá nhiều nhà đầu tư muốn tận dụng tiền bằng cách sử dụng ký quỹ (margin) để tăng lợi nhuận. Hiểu đơn giản margin số tiền bạn vay để mua nhiều cổ phiếu hơn mức bạn có thể chi trả, với mức lãi suất tùy thuộc vào từng công ty chứng khoán.

Tuy nhiên, Margin lại là con dao hai lưỡi. Vì nó sẽ phóng đại cả “lãi” lẫn “lỗ” trên khoản đầu tư của bạn. Vì “lợi nhuận” luôn tỷ lệ thuận với “rủi ro”.

Giả sử:

Bạn có 100 triệu vốn, muốn vay thêm 50 triệu để mua 150 triệu cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu tăng 10%, bạn có thể kiếm được 15 triệu, hay lợi tức 15% trên vốn của mình. Tuy nhiên, cổ phiếu giảm 10% đồng nghĩa bạn mất 15 triệu. Quan trọng hơn, nếu cổ phiếu tăng 50%, bạn tạo ra lợi nhuận 75% nhưng nếu cổ phiếu giảm 50%, bạn sẽ mất tất cả số tiền vay, cộng thêm số lãi vay phải trả.

Vì vậy, bạn chỉ nên bắt đầu với margin khi đã biết kiểm soát rủi ro và làm chủ cảm xúc.

Sai Lầm đầu tư 5: Đầu tư theo tin “hot”

Đầu tư theo tin tức hay phong trào là 1 sai lầm phổ biến thường găp trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Đặc biệt, nó thường xảy ra với các nhà đầu tư F0 – những người không hiểu gì về doanh nghiệp, nhưng lại sẵn sàng đầu tư vì những lời đồn đại được thổi phồng quá mức.

Chẳng hạn, những thông tin về cổ phiếu “hot” như: lãi khủng, tăng trưởng x2, x3…liên tục xuất hiện trên các diễn đàn đầu tư, group phím hàng hay ngay cả trên các trang báo đầu tư. Và giá của cổ phiếu đó đã tăng khá nhanh vài ngày sau đó.

Điều này đã đánh mạnh vào lòng tham của những nhà đầu tư F0 muốn được giàu nhanh. Họ điên cuồng mua theo những cổ phiếu đó và rồi giá cổ phiếu giảm mạnh. Họ thua lỗ trầm trọng.

Vì thế, thay vì đầu tư theo những tin “hot”, phím hàng từ 1 cá nhân, 1 group nào đó hãy đầu tư thông minh vào những cổ phiếu, doanh nghiệp mà bạn thực sự hiểu và có kinh nghiệm.

LỜI KHUYÊN DÀNH CHO CÁC NHÀ ĐẦU TƯ MỚI

“Khi mới tham gia đầu tư, tốt nhất bạn nên bắt đầu với quy mô nhỏ và chấp nhận số tiền của bạn có thể mất”

Hãy dành số vốn thực sự nhàn rỗi và nhỏ khi mới tham gia, để phòng tránh rủi ro liên quan đến việc đầu tư thất bại sẽ gây áp lực lên tài chính của bạn.

Ngoài ra, hãy xác định trước tâm lý rằng bạn có thể mất số vốn đó, nhưng có thể học hỏi và rút kinh nghiệm từ sau những lần thất bại đó.

Mặc dù thị trường gần đây xuất hiện nhiều cơ hội đầu tư với mức sinh lời hấp dẫn, nhanh chóng với một số cổ phiếu ngành nhất định như: ngân hàng, chứng khoán, thép khiến định giá của hầu hết của các cổ phiếu này đã “trên trời”, làm những nhà đầu tư vào sau – người thường chịu ảnh hưởng bởi tâm lý FOMO thua lỗ nếu giá điều chỉnh giảm mạnh.

Và đó có thể là bạn…

Trong chuỗi bài chia sẻ về kiến thức tài chính, Asset sẽ liên tục cập nhật nhiều chủ đề mới, nhớ theo dõi trang thường xuyên để nhận được kiến thức nóng hổi nhất nhé!