5 câu hỏi khi Ngân hàng Trung ương châu Âu sắp tăng lãi suất lần đầu từ năm 2011

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) chuẩn bị thực hiện đợt tăng lãi suất đầu tiên kể từ năm 2011 trong tuần này, tuy nhiên các thị trường đang muốn biết phương hướng tương lai của ECB khi triển vọng kinh tế châu Âu u ám.

Trụ sở của ECB tại Frankfurt, Đức. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Reuters, triển vọng kinh tế châu Âu đang trở nên tồi tệ hơn vì lạm phát vẫn đang tăng nhanh và tăng trưởng chậm lại đáng kể.

Silvia Ardagna, Giám đốc bộ phận nghiên cứu kinh tế châu Âu tại ngân hàng Barclays, nhận định: “ECB đang phải đánh đổi nhiều hơn bất kỳ ngân hàng trung ương lớn nào khác”.

ECB sẽ chỉ tăng lãi suất khiêm tốn trong tuần này?

Có khả năng ECB sẽ chỉ tăng lãi suất nhẹ. ECB gần như chắc chắn sẽ tăng lãi suất và cơ quan này đã bắn tín hiệu sẽ tăng lãi suất 25 điểm cơ bản để kiềm chế lạm phát đang ở mức cao kỷ lục 8,6%. ECB tăng lãi suất lần gần đây nhất là vào năm 2011. Mức lãi suất huy động âm (-0,5%) của ECB đã được duy trì kể từ năm 2014.

Tuy nhiên, vẫn có khả năng ECB sẽ tăng hơn 50 điểm cơ bản, đặc biệt là khi đồng euro suy yếu, nhưng một số nhà phân tích cho rằng điều này khó xảy ra do lo ngại về tăng trưởng.

Ông Martin Wolburg, nhà kinh tế cấp cao của công ty Generali Investments, cho biết: “Trong tình hình hiện tại, nâng lãi suất hơn 25 điểm cơ bản sẽ bị các thị trường coi là một tín hiệu rất mạnh”.

ECB có kế hoạch gì để kiềm chế căng thẳng trên thị trường trái phiếu?

ECB chuẩn bị công bố một công cụ chống phân mảnh mới để đối phó với lợi tức trái phiếu gia tăng vốn đã ảnh hưởng nặng nề nhất đến các quốc gia mắc nợ nhiều nhất.

Các nhà hoạch định chính sách đang cân nhắc xem liệu họ có nên công bố quy mô và thời hạn của kế hoạch mua trái phiếu mới hay không.

Quy mô lớn có thể khiến thị trường có thêm niềm tin vào cam kết của ECB trong chống rủi ro phân mảnh, nhưng các nhà đầu tư có thể thất vọng nếu quy mô quá nhỏ. Trong khi đó, một cuộc khủng hoảng chính trị mới ở Italy đang gây áp lực gia tăng lên chi phí đi vay của nước này.

Triển vọng tăng trưởng suy yếu tác động thế nào tới việc tăng lãi suất?

Các nhà đầu tư sẽ muốn biết liệu ECB vẫn có kế hoạch tăng lãi suất mạnh hơn vào tháng 9 tới hay không. Hồi tháng trước, ECB bắn tín hiệu về khả năng thực hiện động thái này vào tháng 9. Lo ngại của các nhà đầu tư xuất hiện trong bối cảnh triển vọng tăng trưởng đã xấu đi trong những tuần gần đây do lo ngại về nguồn cung khí đốt cho châu Âu.

Các thị trường tiền tệ đã bắt đầu dự báo về quy mô thắt chặt tiền tệ của ECB và các nhà phân tích cho rằng khả năng ECB sẽ ngừng tăng lãi suất sớm hơn kỳ vọng.

Ông Wolburg cho biết: “Triển vọng kinh tế yếu hơn sẽ ảnh hưởng đến lộ trình thắt chặt lãi suất của ECB”.

ECB có dự báo xảy ra suy thoái không?

ECB sẽ đưa ra dự báo kinh tế tiếp theo vào tháng 9, nhưng chắc chắn Chủ tịch ECB Christine Lagarde sẽ phải trả lời câu hỏi về triển vọng kinh tế tại cuộc họp ngày 21/7.

Cuộc họp của ECB vào ngày 21/7 tới đây trùng với ngày kết thúc bảo trì hàng năm trên đường ống khí đốt Nord Stream dẫn khí đốt từ Nga. Lo ngại về việc Nga cắt nguồn cung cấp khí đốt cho châu Âu đã làm gia tăng lo ngại suy thoái.

Ủy ban châu Âu hiện dự báo nền kinh tế khu vực đồng euro sẽ tăng trưởng 1,4% trong năm tới, giảm so với dự báo 2,3% trước đó.

Ông Andrew Mulliner, Giám đốc bộ phận chiến lược tổng hợp toàn cầu tại công ty Janus Henderson cho biết: “ECB sẽ nhận ra rằng suy thoái là một khả năng rủi ro có thể xảy ra, nhưng đó không phải là khả năng cơ bản vào thời điểm này”.

ECB có lo lắng về việc đồng euro yếu không?

Đồng euro (phía trên) và đồng đôla Mỹ tại Brussels, Bỉ ngày 7/7/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Việc đồng euro giảm giá xuống ngang bằng với đồng USD lần đầu tiên sau hai thập kỷ đặt ra một vấn đề đối với ECB. Việc để đồng tiền này giảm giá sẽ làm trầm trọng thêm lạm phát vốn đã cao hơn mục tiêu 2%. Trái lại, củng cố đồng euro mạnh hơn hoặc tăng lãi suất nhanh hơn có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng.

Tuy nhiên, các thị trường dự báo sẽ khó xảy ra các động thái thúc đẩy đồng euro.