3 ngân hàng quốc doanh "ôm" 33.700 tỷ đồng nợ xấu

Thống kê cho thấy, BIDV không còn nhà băng 'ôm' khối nợ xấu lớn nhất hệ thống, thay vào đó VPBank và VietinBank đã vượt lên.

VietinBank bất ngờ vượt BIDV về quy mô nợ xấu

Thống kê của PV Dân Việt từ 27 ngân hàng thương mại cho thấy, những cái tên góp mặt vào TOP 10 lợi nhuận ngân hàng vẫn tương tự như năm 2020 bao gồm: Vietcombank, Techcombank, VietinBank, MB, VPBank, Agribank, BIDV, ACB, HDBank, VIB.

Nhóm 10 ngân hàng dẫn đầu lợi nhuận này làm ra tới 78,5% tổng lợi nhuận của 27 ngân hàng. Trong đó, riêng 4 "ông lớn" ngân hàng quốc doanh làm ra 73.000 tỷ đồng trong năm 2021 (chiếm 37% tổng lợi nhuận trước thuế của 27 ngân hàng được Dân Việt thống kê).

"Ăn nên làm ra", song các ngân hàng nằm trong TOP 10 này hầu hết đều là những nhà băng "ôm" nhiều nợ xấu.

Cụ thể, nếu loại trừ Agribank chưa công bố báo cáo tài chính, tổng số nợ xấu tuyệt đối của 9 ngân hàng dẫn đầu về lợi nhuận ngành năm 2021 còn lại (Vietcombank, Techcombank, VietinBank, MB, VPBank, BIDV, ACB, HDBank, VIB) tăng 8.126 tỷ đồng, tương đương 14% so với thời điểm đầu năm này.

Trong đó, dẫn đầu về số dư nợ xấu là VPB với 15.886 tỷ đồng, tăng 1,6 lần so với đầu năm. Tuy nhiên đây là con số của ngân hàng hợp nhất. Trong khối nợ gần 16 nghìn tỷ đồng nói trên thì nợ xấu của công ty con (Fe Credit) chiếm khoảng 65% do tác động của đại dịch Covid-19. Nợ xấu ngân hàng mẹ chỉ tăng nhẹ 1%.

Vị trí thứ 2 trong TOP ngân hàng có nợ xấu cao nhất là VietinBank (mã: CTG). Trong năm này, VietinBank bất ngờ "nắm trong tay" tới 14.300 tỷ đồng nợ xấu, cao gấp 1,5 lần so với đầu năm. Kéo theo đó, tỷ lệ nợ xấu của VietinBank đến 31/12/2021 tăng từ 0,9% lên 1,3%. Việc nợ xấu tại ngân hàng này tăng mạnh chủ yếu đến từ việc nợ nhóm 3 tăng mạnh gần 275%, từ 1.892 tỷ lên 7.096 tỷ.

Không còn là nhà băng có nhiều nợ xấu"khủng" nhất hệ thống như ghi nhận tại thời điểm đầu năm khi nợ xấu giảm từ hơn 21.000 tỷ đồng xuống còn 13.200 tỷ đồng, nhưng BIDV vẫn là nhà băng có nợ xấu cao thứ 3 hệ thống tính đến 31/12/2021. Nợ xấu của BIDV giảm mạnh chủ yếu là do nợ nhóm 5 của nhà băng này giảm gần 58% trong vòng 1 năm qua. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay khách hàng của BIDV cũng vì thế giảm từ 1,8% xuống chỉ còn 1%.

Tại Vietcombank, nợ xấu tăng từ 5.230 tỷ đồng lên 6.121 tỷ đồng, trong đó tăng mạnh nhất là nợ nhóm 4, tăng gần 333%. Nợ xấu nhóm 3 và nợ xấu nhóm 5 tăng nhẹ hơn lần lượt 11,2% và 1,7%.

Như vậy nhờ có sự giảm mạnh về nợ xấu của BIDV, khối nợ xấu 3 "ông lớn" ngân hàng quốc doanh là Vietcombank, VietinBank và BIDV đang nắm trong tay chỉ còn khoảng 33.700 tỷ đồng.

Các ngân hàng còn lại trong TOP 10 lợi nhuận cũng "ôm" khối nợ xấu lớn lần lượt là VIB (4.670 tỷ đồng); HDB (3.359 tỷ đồng); MB (3.267 tỷ đồng), ACB (2.799 tỷ đồng) và TCB (2.293 tỷ đồng).

Không nằm trong TOP 10 về lợi nhuận, song Sacombank (mã: STB) và SHB cũng nắm trong tay khối nợ xấu dao động từ 5.000 tỷ đồng - 6.000 tỷ đồng, chỉ sau Vietcombank và vượt qua cả VIB. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm liền trước, tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ cho vay khách hàng tại 2 nhà bằng này đã giảm lần lượt từ 1,7% và 1,9% về 1,5% và 1,4%.

Ám ảnh nợ xấu, ngân hàng giải bằng cách nào?

Nói về nợ xấu, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết: "Do tác động của đại dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp không trả được nợ, tất yếu nợ xấu tăng lên.

"Đây chính là nợ xấu của nền kinh tế, hoàn toàn do khách quan, do dịch tác động. Ngân hàng Nhà nước đã nhận diện rất rõ vấn đề này và xác định đó là thách thức rất lớn phải đối mặt trong năm tới, thậm chí cả những năm sau đó.

Vì vậy về lâu dài, muốn kiểm soát được nợ xấu, giảm được nợ xấu thì phải làm cho doanh nghiệp thoát ra khỏi khó khăn, sớm phục hồi trở lại hoạt động bình thường".

Cũng theo Phó Thống đốc, Chính phủ cũng đã có chỉ đạo và ngành ngân hàng cũng có những giải pháp, trong đó trước hết phải đảm bảo an toàn tài chính cho các tổ chức tín dụng trong vấn đề nợ xấu tăng lên.

Với hoạt động xử lý các khoản nợ xấu cũ, ngành ngân hàng đã triển khai quyết liệt Đề án tái cơ cấu xử lý nợ xấu, nếu không có dịch Covid-19 thì ngành đã hoàn thành tích cực các chỉ tiêu, mục tiêu đề ra.

Với nợ xấu mới do khách quan của đại dịch, Ngân hàng Nhà nước đã và đang xác định quy mô, mức độ nợ xấu có thể diễn ra trong năm 2022 và những năm tới để có những giải pháp ứng xử một cách thích hợp trên cơ sở vừa ngăn chặn, vừa kiểm soát không để nợ xấu tăng thêm, nhưng cũng phải có những biện pháp cụ thể cả về hành lang pháp lý, thẩm quyền xử lý, thậm chí sẽ trình Chính phủ và Quốc hội nâng Nghị quyết 42/2017/QH14 trở thành Luật Xử lý nợ xấu. Đây là các giải pháp tích cực để có thể vừa xử lý nợ xấu hiện hữu, vừa ngăn chặn nợ xấu phát sinh do đại dịch trong thời gian tới.