3 điều cần lưu ý khi “nhập môn” chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh thường được nhắc tới là kênh đầu tư đầy tiềm năng, vừa là công cụ đầu tư vừa là công cụ phòng ngừa rủi ro với khả năng giao dịch 2 chiều và T+0 (mua/bán, chốt lãi/lỗ trong phiên). Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần nắm vững một số lưu ý “nhập môn” để vận dụng hiệu quả vào chiến lược đầu tư của mình.

Ký quý và margin call

Một trong những điểm khác biệt giữa giao dịch cổ phiếu với chứng khoán phái sinh là cần phải ký quỹ để giao dịch. Đối với giao dịch hợp đồng tương lai, kỹ quỹ được hiểu là phần đặt cọc nhằm đảm bảo khả năng thanh toán. Đây là khoản tiền tối thiểu, cần phải có để giao dịch có thể được thực hiện.

Khi tham gia giao dịch hợp đồng tương lai, trong trường hợp thua lỗ, số dư kỹ quỹ giảm dưới ngưỡng ký quỹ duy trì, công ty chứng khoán sẽ gọi ký quỹ yêu cầu nhà đầu tư phải nạp thêm tiền vào tài khoản nếu không sẽ bị đóng bớt các vị thế. Ký quỹ là việc bắt buộc khi tham gia giao dịch chứng khoán phái sinh.

Do đó nhà đầu tư phải thường xuyên theo dõi số dư tài khoản ký quỹ để quản lý trạng thái tài khoản, tránh bị gọi ký quỹ.

Khả năng bán khống

Bán khống là hoạt động bán tài sản mà người bán không sở hữu, tài sản này được mượn từ người khác và thực hiện bán với kỳ vọng sẽ mua lại trong tương lai với mức giá thấp hơn để thu lại nhuận.

Khi đầu tư vào các cổ phiếu ở thị trường chứng khoán cơ sở, nhà đầu tư chỉ có thể kiếm lợi nhuận khi cổ phiếu đó tăng giá. Khi thị trường rơi vào nhịp điều chỉnh, các cổ phiếu đang nắm giữ bị giảm giá thì lúc đó nhà đầu tư chỉ có 2 sự lựa chọn là bán cổ phiếu đó đi hoặc là tiếp tục nắm giữ với hy vọng giá sẽ có nhịp tăng trở lại.

Bán khống là một tính năng mới nổi trội của chứng khoán phái sinh.

Trong khi đó, khi giao dịch ở thị trường chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư hoàn toàn có thể kiếm được lợi nhuận ngay cả khi thị trường đang trong nhịp giảm. Điều này có được do quy chế phái sinh cho phép nhà đầu tư được thực hiện bán khống chỉ số.

Đây là một tính năng mới nổi trội của chứng khoán phái sinh, cho phép kênh đầu tư này có thêm tác dụng phòng ngừa rủi ro hữu hiệu.

Phí giao dịch

Trên thị trường hiện nay, mức phí giao dịch phổ biến ở mức 2.000 - 4.000 đồng/hợp đồng giao dịch.

Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng cần lưu ý các khoản thuế, phí bắt buộc theo quy định của Trung tâm lưu ký (VSD) và Sở Giao dịch chứng khoán HNX như: Phí giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số 2.700 đồng/hợp đồng/ngày giao dịch, giá dịch vụ quản lý vị thế 2.550 đồng/hợp đồng/tài khoản/ngày và giá trị dịch vụ quản lý tài khoản 0.0024% giá trị lũy kế số dư tài sản ký quỹ/tài khoản/tháng. Vì thế, vấn đề chi phí giao dịch đang khiến nhiều nhà đầu tư “đau đầu”.

Tuy nhiên, kể từ sau khi Thông tư 128/2018 bỏ mức sàn phí giao dịch thì cuộc cạnh tranh phí bắt đầu nổ ra. Các công ty chứng khoán đã mạnh tay áp dụng giảm, miễn phí giao dịch để tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Nhà đầu tư có thể tham khảo và lựa chọn những công ty chứng khoán uy tín với mức chi phí giao dịch tốt nhất để tiết kiệm chi phí, tối đa hóa lợi nhuận.

Mới đây, Công ty cổ phần Chứng khoán VPS (VPS) đã áp dụng chương trình 6 tháng miễn phí giao dịch phái sinh dành cho tài khoản mở mới, không đi kèm điều kiện giao dịch. Đây là chính sách ưu đãi hấp dẫn nhất trên thị trường hiện nay.

Từ tháng thứ 7 trở đi mức thu phí sẽ áp dụng theo mức hiện hành 1.000 đồng/hợp đồng - cũng là mức phí ở mức thấp nhất trên thị trường.

Nhà đầu tư có thể tham khảo và lựa chọn những công ty chứng khoán uy tín với mức chi phí giao dịch tốt nhất để tiết kiệm chi phí, tối đa hóa lợi nhuận.

VPS cũng là công ty chứng khoán lớn và liên tiếp giữ vững ngôi đầu trong bảng xếp hạng thị phần chứng khoán phái sinh với 54,35% tính tới hết quý II năm nay.

Đồng thời, với mục tiêu “phổ biến” chứng khoán phái sinh, đây cũng là công ty tiên phong với nhiều sản phẩm, chương trình hấp dẫn dành cho các nhà đầu tư quan tâm tới kênh đầu tư này như: Xây dựng nền tảng đầu tư giả – VPS SmartEasy và “game hóa” chứng khoán phái sinh với giải đấu “Huyền thoại phái sinh – Chứng trường rực lửa”, giúp các nhà đầu tư rèn luyện và nâng cao kỹ năng giao dịch chứng khoán phái sinh hoàn toàn miễn phí.

Đồng thời, VPS cũng mang tới chương trình “Đầu tư theo chuyên gia”, tạo điều kiện để các nhà đầu tư theo dõi và giao dịch theo chiến lược của chuyên gia giúp sinh lời hiệu quả ngay cả khi chưa có nhiều kiến thức hay thời gian giao dịch.

Vận dụng những kiến thức và lưu ý trên, nhà đầu tư có thể thiết lập được cho mình một phương pháp giao dịch chứng khoán phái sinh hiệu quả, ngay cả khi thị trường chứng khoán đi ngang như hiện nay.