2022 - Năm thành công của các quỹ ETF trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Báo cáo cập nhật diễn biến dòng vốn đầu tư toàn cầu tháng 12/2022 của Chứng khoán SSI (SSI Research) cho thấy, bất chấp diễn biến kém tích cực của thị trường chứng khoán Việt Nam, dòng tiền từ các quỹ ETF và quỹ chủ động khởi sắc trong năm 2022.

Tiếp nối tháng 11, các quỹ ETF tiếp tục giao dịch tích cực trong tháng 12/2022. Trong tổng cộng 14 quỹ được theo dõi, có 8 quỹ nhận được dòng vốn tăng thêm trong tháng, với tổng giá trị 5.883 tỷ đồng. Trong đó, nổi bật nhất là các quỹ Fubon (2.230 tỷ), VanEck (1.499 tỷ), VNDiamond (1.264 tỷ), và FTSE Vietnam (480 tỷ).

Ngược lại, chỉ có hai quỹ bị rút vốn với giá trị không đáng kể là SSIAM VNX50 (58 tỷ) và Mirae Assets VN30 (23 tỷ).

Như vậy, tổng giá trị vào ròng của các quỹ ETF đạt 5.800 tỷ đồng trong tháng 1/20222, nâng tổng giá trị cả năm 2022 lên 24.220 tỷ đồng (so với mức 13.500 tỷ đồng trong năm 2021), trong đó riêng quý 4/2022 ghi nhận mức vào ròng hơn 14.100 tỷ đồng. 2022 đánh dấu là năm huy động thành công nhất của các quỹ ETF trên thị trường Việt Nam.

Đối với các quỹ chủ động, quán tính dòng tiền vào ròng trong tháng 12 thậm chí còn tích cực hơn, với cường độ giải ngân đồng đều và ghi nhận là tháng vào ròng thứ ba liên tiếp. Tổng giá trị vào ròng tháng ghi nhận hơn 2.500 tỷ đồng – mức cao nhất trong khoảng thời gian quan sát (kể từ tháng 1/2010).

Điều này đã giúp các quỹ chủ động đảo chiều vào ròng gần 2.000 tỷ đồng trong năm 2022, trong đó riêng quý 4/2022 là vào ròng hơn 4.000 tỷ đồng. Trong quá khứ, chỉ có hai giai đoạn các quỹ chủ động ghi nhận mức vào ròng liên tục trong 3 - 6 tháng với khối lượng trung bình trên 10 triệu USD mỗi tháng là cuối 2017, đầu 2018 và cuối 2019. Tuy nhiên, SSI cũng ghi nhận điểm khác biệt trong thời gian này là cơ cấu nhóm quỹ tham gia đa dạng hơn, đặc biệt nhóm quỹ đến từ khu vực châu Á.

Khối ngoại tiếp tục duy trì là động lực của thị trường chứng khoán trong tháng 12, với việc mua ròng hơn 13.000 tỷ đồng (và 16.800 tỷ đồng – nếu loại bỏ giao dịch thỏa thuận đột biến của EIB và tương đương với mức mua ròng kỷ lục trong tháng 11).

Thực tế, khác với các quỹ ETF, việc giải ngân dòng tiền từ các quỹ chủ động vào thị trường chứng khoán thường có độ trễ và do vậy việc khối ngoại tiếp tục mua ròng mạnh trong tháng 12 là yếu tố không có quá nhiều bất ngờ. Tính chung trong năm 2022, khối ngoại mua ròng 29.300 tỷ đồng (trong đó riêng quý 4/2022 là gần 29.000 tỷ đồng).

Xu hướng dòng vốn vào thị trường chứng khoán Việt Nam trong tháng 12 tiếp tục quán tính tích cực như kỳ vọng, nhất là nhóm quỹ chủ động khi các yếu tố về tâm lý được cải thiện, cũng như Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã có những thông điệp rõ ràng hơn về mặt chính sách để duy trì sự ổn định của các cân đối vĩ mô của nền kinh tế.

Các yếu tố khác hỗ trợ thị trường mang tính chất dài hạn như việc Trung Quốc nới lỏng chính sách kiểm soát Covid-19 kích hoạt dòng tiền chảy vào các quốc gia sẽ được hưởng lợi về xuất khẩu và du lịch hay các cơ quan quản lý đã bước đầu triển khai các biện pháp giúp Việt Nam có thể nâng hạng lên thị trường mới nổi.

SSI đưa ra quan điểm tích cực về dòng vốn các quỹ đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2023. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, SSI thể hiện quan điểm trung lập hơn đối với dòng vốn do rủi ro dòng tiền khối ngoại vào Việt Nam, tuy có độ trễ, vẫn tương đồng với các quốc gia trong khu vực (xu hướng bán ròng trong tháng 12 khi các quỹ chuyển hướng vào thị trường Trung Quốc).