Bài của Đỗ Quyên

Sự thay đổi triển vọng kinh tế bao gồm lạm phát chưa đạt đỉnh và tiếp tục vượt xa mục tiêu 2% của FED là nỗi lo gây nên tình trạng bán tháo trên các thị trường chứng khoán từ Mỹ đến Châu Á trong những phiên gần đây. Và FED sẽ phải nâng lãi suất liên tục cho tới ít nhất cuối năm nay nhằm kéo lạm phát về gần hơn mức mục tiêu 2%. Trong khi đó, nguyên nhân dẫn tới lạm phát cao đều là những vấn đề không thể giải quyết trong thời gian ngắn: tác nghẽn chuỗi cung ứng đẩy giá cả lên cao, gia năng lượng leo thang do sản lượng kém, chiến tranh Nga - Ukraine. Ngoài ra, sự mất cân đối cung cầu trên thị trường lạo động Mỹ cũng đẩy tiền lương lên, làm gia tăng áp lực lạm phát trong nền kinh tế.

Trên thị trường trái phiếu, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tăng sau khi số liệu mới nhất về lạm phát đưuọc công bố. Tuy nhiên, đường cong lợi suất lại đi ngang, có nghĩa là lợi suất trái phiếu có kỳ hạn ngắn sẽ tiến về mức lợi suất trái phiếu có kỳ hạn dài. Ngày 10/6, lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn hai năm đạt 3.06% và mức chênh lệch so với kỳ hạn 10 năm chỉ là 10 điểm cơ bản. Nếu con số này bị đảo ngược, tức lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm cao hơn 10 năm thì đó là tín hiệu của suy thoái.

Lãi suất của FED tăng đồng nghĩa với chi phí vay nhiều hơn đồng thời có ảnh hưởng đến các sản phẩm vay tiêu dùng với lãi suất có thể điều chỉnh tăng như vay thế chấp nhà và thẻ tín dụng... Đối với VND, các chuyên gia đánh giá trong ngắn hạn sẽ có tác động nhưng có thể chưa nhiều vì cơ quan quản lý và các doanh nghiệp, nhà đầu tư đã dự báo được việc này. Nhưng về dài hạn, nếu FED tiếp tục tăng lãi suất cũng sẽ ảnh hưởng nhất định lên lãi suất VND. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục yêu cầu ngân hàng thương mại giảm lãi vay để hỗ trợ khách hàng, nhất là doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh sau dịch. Vì thế, dù xu hướng lãi suất tiết kiệm tăng, song mức tăng của các ngân hàng chưa nhiều khi lãi suất cho vay khó có thể tăng trong bối cảnh này.

Những tuần qua, nhiều ngân hàng đã tăng lãi suất tiền gửi trở lại, trong khi lãi suất thị trường liên ngân hàng cũng duy trì ở mức cao so với giai đoạn trước. Vì thế, theo các chuyên gia, kịch bản tốt nhất hiện nay đối với Việt Nam là duy trì lãi suất hiện tại, không để gia tăng theo lãi suất cơ bản USD của Fed, thực hiện nhanh gói hỗ trợ lãi suất 40.000 tỷ đồng đối với doanh nghiệp để phục hồi sản xuất - kinh doanh. Mặc dù không kỳ vọng NHNN cắt giảm thêm các lãi suất chính sách chủ chốt, nhưng giới chuyên gia cho rằng, NHNN sẽ không nâng lãi suất điều hành trong vòng 3-6 tháng tới nhằm hỗ trợ nền kinh tế phục hồi. NHNN sẽ hỗ trợ thị trường thông qua hoạt động thị trường mở như: bơm thanh khoản VND, mua vào ngoại hối hay nâng trần tín dụng cho ngân hàng thương mại để triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2%.