Bài của Đỗ Quyên

Cổ phiếu mang tính chu kỳ hay còn được gọi là Cyclial Stock có giá chịu ảnh hưởng bởi nền kinh tế vĩ mô hoặc biến động theo chu kỳ kinh doanh. Hầu hết các cổ phiếu chu kỳ đều là các doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng không thiết yếu, người tiêu dùng sẽ tăng chi tiêu khi nền kinh tế tăng trưởng và giảm bớt khi nền kinh tế suy giảm. Với những cổ phiếu chịu ảnh hưởng bởi kinh tế vĩ mô sẽ tồn tại ở 1 khoảng thời gian ngắn, nhưng những cổ phiếu chịu ảnh hưởng do chu kỳ kinh doanh thì sẽ tồn tại dai dẳng hơn. Do khi 1 doanh nghiệp đã hết chu kỳ kinh doanh, để có thể tái tụng lại chu kỳ kinh doanh mới cần rất nhiều thời gian từ 2-3 năm.

Cổ phiếu chu kỳ có thể đem lại lợi nhuận khủng cho nhà đầu tư, nhưng đi kèm với đó rủi ro cũng lớn sau khi kết thúc chu kỳ. Thực tế 2 năm sau Covid-19 đã có không ít cổ phiếu ăn bằng lần, trong đó có rất nhiều cổ phiếu mang nặng tính chu kỳ như thép (HPG HSG), hay gần đây là cảng biển, phân bón (HAH DPM), dầu khí (BSR), thủy sản (VHC ANV)... Mặc dù nền kinh tế hay thị trường chứng khoán nhìn chung đều có chu kỳ, nhưng không phải cổ phiếu nào cũng có tính chu kỳ rõ rệt.

Điển hình là nhóm thủy sản khi nằm trong chu kỳ đi lên theo giá cá tra, giúp cho doanh thu và lợi nhuận tăng bằng lần so với cùng kỳ. Không những vậy, các cổ phiếu nhóm ngành này như VHC (tăng 65% so với đầu năm) ANV (tăng 80% so với đầu năm)... còn đi ngược lại so với thị trường chung khi thiết lập đỉnh cao mới. Hay như nhóm ngành phân bón, hưởng lợi từ giá bán và hoạt động xuất khẩu thuận lợi, doanh thu và lợi nhuận các doanh nghiệp như DPM DCM DGC đều tăng trưởng mạnh, hỗ trợ cho giá cổ phiếu bứt phá mạnh từ đầu năm đến nay. Đáng chú ý là ngành thép, liên tục dò đáy khi thị trường có nhịp phục hồi. Tại kỳ họp ĐHĐCĐ thường niên năm 2022 diễn ra cuối tháng 5 vừa qua của Tập đoàn Hòa Phát (HPG), Chủ tịch HĐQT Trần Đình Long cho hay, kế hoạch kinh doanh năm nay của ngành thép sẽ rất khó vì nhiều vấn đề không thuận lợi. Sau phát biểu của Chủ tịch Long, cổ phiếu HPG đã lao xuống mức giá sát sàn.

Vậy nên, khi tham gia các cổ phiếu chu kỳ cần nhận biết cổ phiếu đó tăng hay giảm là ảnh hưởng bởi kinh tế vĩ mô hay chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu là cổ phiếu theo chu kỳ kinh doanh thì nhà đầu tư cần xác định lại chiến lược giao dịch. Vì đây là nhóm cổ phiếu dành cho nhà đầu tư am hiểu nền kinh tế, tâm lý vững vàng và sự nhanh nhạy trước thị trường, tận dụng được lợi thế từ tính chu kỳ để mua bán hợp lý. Do đó, cổ phiếu chu kỳ chỉ nên là một phần trong danh mục đầu tư, kết hợp với cổ phiếu không theo chu kỳ để tạo nên một danh mục đầu tư lý tưởng. Trong thời kỳ khó khăn, cổ phiếu không theo chu kỳ sẽ bảo vệ tài khoản của nhà đầu tư.