Bài của Vũ Quyết

Đúng như dự đoán của nhiều chuyên gia chứng khoán, thị trường chứng khoán Việt Nam gần đây đã tiến vào vùng điều chỉnh với nhiều phiên giảm. Trong khi nhiều cổ phiếu lớn ghi nhận sự sụt giảm thì nhóm cổ phiếu penny vẫn duy trì được sức nóng của mình. Đây là điều không mới nhưng vẫn khiến nhiều nhà đầu tư mới trăn trở.

Theo lý thuyết, thuật ngữ cổ phiếu giá trị thấp (penny stock) được dùng cho những cổ phiếu có giá trị thấp hơn 5 USD/cổ phiếu. Các cổ phiếu penny có một số đặc điểm cơ bản mà nhà đầu tư mới cần nắm được.

Giá của những cổ phiếu này thường rất thấp và hoàn toàn có thể tiếp tục giảm xuống thấp hơn mức dự đoán của thị trường.

Do mệnh giá nhỏ, cổ phiếu penny rất dễ bị thao túng, vì thế song song với lợi nhuận cao là rủi ro cũng lớn khi nhà đầu tư chọn lựa những cổ phiếu này.

Cổ phiếu penny thường không có giao dịch hoặc khi có giao dịch thường kèm theo khối lượng rất lớn. Việc chia tách cổ phiếu penny cũng diễn ra thường xuyên hơn và có nhiều thời điểm, thanh khoản của nhóm này bị mất.

Ở thị trường Việt Nam, cổ phiếu penny có thể dùng để chỉ những mã cổ phiếu có giá trị thấp dưới mệnh giá 10,000 đồng, đặc biệt là những mã có thị giá từ 1.000 - 3.000 đồng. Vì giá trị thấp nên những cổ phiếu này thường hấp dẫn những nhà đầu tư mới với số vốn khiêm tốn.

Dưới góc nhìn của một số nhà đầu tư, họ tin rằng cổ phiếu của các công ty lớn và thành công đều có xuất phát điểm là những cổ phiếu giá trị thấp trên thị trường. Nhưng niềm tin đó hiếm khi trở thành thực tế bởi rất ít công ty có thể trở thành công ty lớn với giá trị cổ phiếu cao trong tương lai.

Ngược lại, phần lớn các công ty phát hành cổ phiếu dạng này đều làm ăn thua lỗ qua các năm và đứng trước khả năng phải hủy niêm yết. Vậy nhưng, trái với kết quả kinh doanh, giá cổ phiếu penny có thể tăng nóng liên tiếp nhiều phiên.

Một ví dụ nổi tiếng về cổ phiếu penny trong năm 2019 là mã FTM, sau chuỗi thời gian tăng nóng đã thiết lập kỷ lục buồn hơn 30 phiên liên tiếp giảm sàn cùng với thanh khoản bèo bọt.

Mặc dù tiềm ẩn nhiều rủi ro khi đầu tư, đầu cơ vào cổ phiếu penny, nhiều nhà đầu tư bị thu hút bởi hy vọng thu về lợi nhuận tính bằng lần từ những mã này. Trong hầu hết các trường hợp, các nhà đầu tư không may mắn sẽ phải chấp nhận lỗ khi bán hoặc mắc kẹt khi cổ phiếu không có thanh khoản.

Đầu tư vào những công ty đang trên đà phát triển thường là đầu tư dài hạn. Một công ty vốn hóa còn nhỏ, dù kết quả kinh doanh tốt thì giá cổ phiếu cũng không thể tăng phi mã chỉ trong một vài ngày hay một vài tuần.

Thời gian để xây dựng một công ty luôn được tính bằng năm, vì vậy sẽ rất khó khăn để cho nhà đầu tư quyết định mua cổ phiếu trong thời gian chỉ vài ngày.

Đầu tiên, nhà đầu tư mới cần tìm hiểu tại sao những cổ phiếu này lại có giá như vậy. Ngay từ khi niêm yết, cổ phiếu đã có giá như thế này hay đã từng biến động như thế nào trong qua khứ.

Không nên đầu tư vào cổ phiếu của những công ty mà nhà đầu tư không biết rõ tiền của mình sẽ được dùng để phục vụ cho mục đích gì, kế hoạch kinh doanh cũng như các dự án chưa rõ ràng.

Trong thực tế, những cổ phiếu có chuỗi tăng trần cả chục phiên liên tiếp sẽ thu hút sự quan tâm của thị trường, những nhà đầu tư và nhân viên môi giới trong các hội nhóm, diễn đàn, cộng đồng chứng khoán.

Đây hoàn toàn có thể là cái “bẫy” được giăng ra dành cho những nhà đầu tư mới. Vì vậy, khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu penny, nhà đầu tư mới cần trang bị cho mình những kiến thức tài chính cơ bản để hiểu được bản chất của việc mua cổ phiếu.

Nhiều nhà đầu tư đã rơi vào tình trạng cháy tài khoản hoặc mất niềm tin vào chứng khoán khi lần đầu tham gia thị trường đã đầu tư vào cổ phiếu penny theo lời khuyên của bạn bè, nhân viên môi giới.

Ngoài việc tự quyết định mua bán cổ phiếu penny, nhà đầu tư mới có thể tìm đến những công ty chứng khoán đang miễn phí giao dịch trên thị trường để tiến hành giao dịch để tiết kiệm chi phí giao dịch.

Đơn cử như Chứng khoán AIS hiện đang miễn phí giao dịch chứng khoán cơ sơ dài hạn cả chiều mua và bán, áp dụng cho cả tài khoản thường lẫn tài khoản vay margin.

Đây là địa chỉ mà nhà đầu tư có thể tiến hành mở tài khoản và tiến hành giao dịch chứng khoán.