Bài của Lê Minh

Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 đánh dấu một sự kiện quan trọng, với các ứng cử viên chính là Kamala Harris từ Đảng Dân chủ và Donald Trump từ Đảng Cộng hòa. Kết quả bầu cử sẽ tác động sâu rộng đến các quốc gia có quan hệ kinh tế với Mỹ, đặc biệt là Việt Nam – quốc gia phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế, trong đó Mỹ là đối tác xuất khẩu lớn nhất và Trung Quốc là đối tác nhập khẩu lớn nhất.

Trong ngắn hạn, tác động của kết quả bầu cử Mỹ sẽ thể hiện rõ nhất trên các thị trường tài chính, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, và tỷ giá hối đoái. Tùy thuộc vào chính sách kinh tế của tổng thống mới, các ngành như xuất khẩu, ngân hàng, và bất động sản Việt Nam sẽ có những cơ hội và thách thức khác nhau.

Tỷ giá VNĐ: Việc Trump thắng cử có khả năng sẽ làm tăng giá trị của USD khi ông tiếp tục áp dụng các chính sách bảo hộ thương mại và tăng thuế quan. Đối với Việt Nam, điều này sẽ gây áp lực giảm giá lên VNĐ, thu hẹp dư địa cho các chính sách tiền tệ linh hoạt, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến ngành ngân hàng và các doanh nghiệp có khoản nợ USD lớn.

Xuất khẩu: Việt Nam có thể đối mặt với rủi ro lớn nếu Trump áp dụng mức thuế nhập khẩu cao đối với tất cả hàng hóa. Các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như thủy sản, dệt may, đồ gỗ, và thép sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh tại thị trường Mỹ do giá thành sản phẩm cao hơn, làm giảm nhu cầu của người tiêu dùng Mỹ. Tuy nhiên, có một cơ hội tiềm năng nếu các doanh nghiệp Việt Nam có thể gia tăng thị phần trong các mặt hàng Trung Quốc bị áp thuế.

Lãi suất và chính sách tiền tệ: Trong môi trường USD mạnh hơn, Việt Nam có thể phải duy trì mức lãi suất VNĐ cao để kiềm chế áp lực giảm giá VNĐ. Điều này sẽ làm tăng chi phí vốn vay, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào vốn vay bằng USD.

Ổn định thương mại: Với việc Harris dự kiến duy trì phần lớn các chính sách thương mại của chính quyền Biden, môi trường thương mại giữa Mỹ và Việt Nam có khả năng ổn định hơn. Harris có thể vẫn áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế thương mại với Trung Quốc, nhưng phương pháp tiếp cận của bà có thể chọn lọc và có tính điều chỉnh hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ thương mại Việt - Mỹ.

Ngành xuất khẩu Việt Nam: Với các tiêu chuẩn về lao động và môi trường cao hơn, chính quyền Harris có thể khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào sản xuất bền vững. Điều này sẽ giúp tăng tính cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam tại Mỹ, đặc biệt trong các ngành như dệt may và đồ gỗ vốn đang phát triển mạnh.

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung trong các năm gần đây đã mang đến lợi thế cho Việt Nam khi các doanh nghiệp tìm kiếm giải pháp thay thế chuỗi cung ứng ngoài Trung Quốc. Chính quyền mới của Mỹ, dù là Trump hay Harris, đều sẽ có xu hướng tiếp tục giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, điều này mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc thu hút FDI.

Dòng vốn FDI từ Trung Quốc và các quốc gia khác: Các công ty Trung Quốc, nhằm tránh các rào cản thuế từ Mỹ, sẽ tiếp tục chuyển dịch sản xuất sang Việt Nam và các nước Đông Nam Á. Dòng vốn này được dự báo sẽ tăng, đặc biệt trong các ngành công nghiệp phụ trợ và chế biến chế tạo, giúp Việt Nam nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngành bất động sản khu công nghiệp và logistic: Nhu cầu đất công nghiệp sẽ tiếp tục tăng, mang đến cơ hội cho các doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp. Các doanh nghiệp vận tải và logistic cũng hưởng lợi khi Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Việc Trump tái đắc cử sẽ khiến chính sách tiền tệ và thương mại của Mỹ trở nên thắt chặt hơn, dẫn đến sự gia tăng của USD. Do đó, tỷ giá VNĐ/USD có thể bị ảnh hưởng đáng kể, khiến VNĐ chịu áp lực giảm giá. Trong môi trường lãi suất cao, các doanh nghiệp vay vốn lớn và nợ vay bằng USD sẽ phải đối mặt với chi phí tài chính cao hơn, ảnh hưởng đến lợi nhuận và khả năng thanh khoản.

Nếu Harris thắng, USD có khả năng ổn định hơn khi bà duy trì các chính sách hiện tại của Biden, trong đó ưu tiên duy trì một môi trường thương mại hòa bình và ổn định. Nhờ đó, áp lực giảm giá VNĐ có thể được giảm bớt, giúp ổn định môi trường lãi suất tại Việt Nam và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước.

Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể chịu ảnh hưởng từ biến động tâm lý nhà đầu tư sau kết quả bầu cử Mỹ. Tuy nhiên, báo cáo của ACBS cho rằng các lo ngại về sự dao động của VNINDEX do kết quả bầu cử không có cơ sở chắc chắn.

Kịch bản Donald Trump thắng cử: Sự không chắc chắn mà các chính sách của Trump mang lại có thể khiến thị trường chứng khoán đối diện với nhiều rủi ro trong giai đoạn đầu. Nhà đầu tư có thể lo ngại về các chính sách bảo hộ thương mại và lãi suất cao hơn, điều này có thể gây giảm điểm nhẹ cho VNINDEX trước khi các tác động dài hạn được đánh giá rõ ràng.

Kịch bản Kamala Harris thắng cử: Với Harris, thị trường chứng khoán có khả năng duy trì sự ổn định, nhờ môi trường kinh tế ít biến động hơn. Các nhà đầu tư có thể cảm thấy yên tâm khi biết rằng các chính sách thương mại sẽ không có thay đổi lớn, giúp củng cố tâm lý tích cực đối với cổ phiếu.

Báo cáo của ACBS cho thấy, dù kết quả bầu cử Mỹ có thể tác động đáng kể đến Việt Nam, song xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu ra khỏi Trung Quốc vẫn là một điểm mạnh cho Việt Nam trong trung và dài hạn. Sự ổn định trong thương mại với Mỹ sẽ đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong việc thu hút FDI và tăng trưởng các ngành công nghiệp phụ trợ, logistics, và bất động sản khu công nghiệp.

Dù có một số thách thức về tỷ giá và chính sách tiền tệ, nhưng với sự chuẩn bị từ trước, Việt Nam có tiềm năng tận dụng cơ hội từ các thay đổi trong quan hệ Mỹ - Trung để duy trì sự tăng trưởng bền vững​.