Tiền: Vay và không vay!

Khi tôi viết 3 bài đầu tiên về tài chính cá nhân, thì có một số bạn comment, inbox hỏi “Muốn có 1 số tiền lớn thì có nên vay mượn hay nên tiết kiệm để dành dần dần?”.

Bài này sẽ trả lời câu hỏi đó.

Trong đầu tư, kinh doanh, vay còn được gọi là đòn bẩy tài chính, một công cụ rất hiệu quả.

Ví dụ: A có vốn là 100, đầu tư đạt tỷ suất lợi nhuận 15%, thì sẽ thu được lợi nhuận là 15 đồng. Trong trường hợp A vay thêm 80 đồng, lãi suất 10%, tiền lãi sẽ là 8 đồng.

Khi đó, tổng vốn của A sẽ là 180, và lợi nhuận từ 180 đồng này là = 180*15% = 27 đồng. Sau khi trả 8 đồng tiền lãi vay, A vẫn còn = 27 – 8 = 19 đồng lợi nhuận. Như vậy, tỷ suất lợi nhuận của A đã tăng lên 19% (19 đồng lãi trền 100 đồng tiền vốn), vượt xa mức 15% nếu như không vay.

Vay, vì thế, được xem là đòn bẩy tài chính mà các nhà đầu tư chuyên nghiệp, các doanh nghiệp cần biết sử dụng. Có câu nói “Chưa biết vay là chưa biết kinh doanh/đầu tư”.

Tuy vậy, có những doanh nghiệp, cá nhân lạm dụng, vay quá mức so với vốn. Trong ví dụ trên, thay vì chỉ vay 80, họ vay nhiều tiền hơn, ví dụ như 300 đồng. Đòn bẫy càng lớn thì tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng càng cao. Nhưng nếu tình hình kinh doanh, đầu tư không thuận lợi, họ sẽ không trả được lãi vay, lên đến 30 đồng. Vốn sẽ bị thâm hụt, và có thể dẫn đến vỡ nợ.

Đối với TÀI CHÍNH CÁ NHÂN cũng vậy. Vay là con dao 2 lưỡi, tùy vào việc chúng ta vay để mua sắm loại tài sản gì?

Ông Robert Kiyosaki, tác giả bộ sách “cha giàu cha nghèo,” chia tài sản ra làm 2 loại: tiêu sản và tài sản. Theo đó “Tiêu sản” là những tài sản tốn tiền, và không giúp sinh ra tiền”, chẳng hạn như ô tô dùng đi lại thí ít mà thể hiện thì nhiều. “Tích sản” là những tài sản giúp cá nhân tích lũy tiền” chẳng hạn như ô tô dùng để cho thuê là chính, đi lại cá nhân là phụ.

Ông Robert Kiyosaki khuyên độc giả không nên vay mượn để mua tiêu sản. Tôi thì quan niệm rằng, cá nhân vẫn có thể vay tiền để mua "tiêu sản", nếu tiêu sản đó là quá cần thiết đối với cuộc sống.

Thế nhưng, cá nhân nên hạn chế việc vay tiền để mua những tiêu sản giá trị lớn và không quá cần thiết. Vì khi đó, chúng ta đi vay trước tiền của tương lai cho sự sung sướng hiện tại. Đã có một số cá nhân chìm trong nợ nần vì quá đam mê tiêu xài hàng xa xí, nên vung tay vay mượn quá mức chi trả.

Cá nhân rất nên vay để đầu tư vào những "tích sản" được kỳ vọng sẽ đem lại lợi nhuận cao hơn lãi vay. Ví dụ như vay để đầu tư vào cổ phần doanh nghiệp, đầu tư chứng khoán giá trị dài hạn, mua ô tô cho vay, hoặc mua căn nhà thứ hai cho thuê. Series bài Tài chính cá nhân sẽ hỗ trợ kiến thức cho các bạn về đầu tư vào những sản phẩm/ kênh này.

Tôi cũng khuyến khích các bạn trẻ mới đi làm 3-7 năm nên vay để mua căn nhà đầu tiên. vì người vay sẽ tiết kiệm được tiền thuê nhà hàng tháng, và dùng khoản tiết kiệm này để trả góp cho khoản vay mua nhà của mình. Đặc biệt, khác với các loại tài sản khác, nhà thường có khuynh hướng tăng giá, do vậy mua trước bây giờ sẽ lợi hơn mua sau này, trừ khi bạn không nghiên cứu thị trường, mua nhà giá cao trong vùng đỉnh của những cơn sốt ảo.

Vay cá nhân có lợi như vậy, nhưng chúng ta cũng không nên “lạm dụng” để bị chìm trong nợ nần, sống mà chỉ lo việc trả nợ. Mà thật ra, thì các ngân hàng uy tín, chuyên nghiệp cũng sẽ không cho chúng ta vay quá mức khả năng chi trả của mình.

Đây là bảng tính của ngân hàng UOB Việt Nam, ngân hàng con tại Việt Nam của ngân hàng UOB Singapore, là một trong những ngân hàng lớn nhất châu Á.

Chỉ cần nhập tuổi của mình, các khoản thu nhập hàng tháng, những khoản nợ hiện tại (nếu có), hệ thống sẽ tính toán được giúp chúng ta mức cần vay và thời gian nên vay tối ưu nhất cho cuộc sống, để không phải kham khổ hàng tháng lo việc trả nợ.

Ngoài ra, ngân hàng UOB Việt Nam còn có gói vay UOB HomeStar kết hợp tài khoản thanh toán và tài khoản vay. Theo gói này, Ngân hàng sẽ áp dụng lãi suất 0% cho tối đa 50% vốn vay, nhờ đó mà giảm lãi suất và giảm thời gian vay cho bạn.