Sự tăng trưởng con số trên cùng và sự tăng trưởng con số cuối cùng: Đâu là sự khác biệt?

Tổng quan

Con số trên cùng (top-line) và con số dưới cùng (bottom-line) là hai con số quan trọng nhất trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của một công ty. Các nhà đầu tư và các nhà phân tích chú ý đến hai con số này để nhận biết dấu hiệu thay đổi theo từng quý hoặc từng năm.

Con số trên cùng biểu diễn tổng doanh thu hoặc doanh số bán hàng của một công ty. Một công ty có sự về tăng doanh thu hoặc doanh số bán hàng sẽ được cho là đang tạo ra sự tăng trưởng con số trên cùng.

Con số cuối cùng thể hiện thu nhập ròng, hay còn gọi là con số dưới cùng trên báo cáo kết quả kinh doanh của công ty. Cụ thể hơn, con số cuối cùng là thu nhập của công ty sau khi trừ đi tất cả các chi phí bao gồm: chi phí lãi vay, chi phí quản lý, chi phí chung và thuế thu nhập. Con số cuối cùng hay còn được gọi là thu nhập ròng hoặc lợi nhuận ròng.

- Số liệu trên cùng và số liệu dưới cùng đều quan trọng trong việc đánh giá sức mạnh tài chính của một công ty. Tuy nhiên, chúng không thể thay thế nhau.

- Con số dưới cùng thể hiện hiệu quả của công ty trong việc quản lý các loại chi phí.

- Con số trên cùng chỉ thể hiện hiệu quả của công ty trong việc tạo doanh số và doanh thu bán hàng, chưa tính đến hiệu quả hoạt động ảnh hưởng như thế nào đến lợi nhuận.

Sự tăng trưởng con số cuối cùng

Ban lãnh đạo có thể đưa ra các chiến lược để tăng lợi nhuận. Đối với những doanh nghiệp non trẻ, cần điều tiết việc tăng doanh thu hay tăng trưởng con số trên cùng và thúc đẩy việc tăng lợi nhuận hay tăng trưởng con số dưới cùng bằng cách: tăng sản lượng, giảm hàng bán bị trả lại thông qua cải tiến sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm hoặc tăng giá. Các khoản thu nhập khác như thu nhập từ đầu tư, thu nhập từ tiền lãi, phí cho thuê, thanh lý tài sản hoặc thiết bị, cũng làm tăng lợi nhuận.

Một công ty có thể tăng lợi nhuận ròng của mình bằng cách cắt giảm chi phí. Sử dụng các hàng hóa đầu vào khác nhau hoặc các phương pháp hiệu quả hơn để sản xuất sản phẩm. Giảm lương và phúc lợi, áp dụng lá chắn thuế, hạn chế chi phí vốn là những cách để tăng lợi nhuận. Ví dụ, một công ty tìm được một nhà cung cấp nguyên liệu thô mới tiết kiệm chi phí hàng triệu đô la sẽ tạo ra động lực gia tăng lợi nhuận của công ty. Ngược lại, nếu kết quả kinh doanh hay số liệu dòng cuối cùng của một công ty giảm từ kỳ này sang kỳ khác, thì đó là dấu hiệu cho thấy công ty đó đã bị sụt giảm thu nhập hoặc tăng chi phí.

Kế toán ghi nhận lợi nhuận ròng của công ty theo từng kỳ. Các bút toán ghi nhận vào các tài khoản tạm thời bao gồm tất cả các tài khoản doanh thu và chi phí. Sau khi khóa sổ, số dư ròng, hay lợi nhuận cuối cùng, được chuyển thành lợi nhuận giữ lại.

Con số cuối cùng, hay lợi nhuận ròng trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh phụ thuộc vào cách chi tiêu của giám đốc điều hành công ty. Một phần lợi nhuận ròng sẽ được doanh nghiệp trả cho cổ đông nắm giữ cổ phiếu của công ty dưới dạng cổ tức. Ngoài ra lợi nhuận ròng còn được dùng để mua lại cổ phiếu quỹ và rút vốn chủ sở hữu. Hoặc công ty có thể giữ lại toàn bộ lợi nhuận ròng để phát triển sản phẩm, gia tăng sản xuất kinh doanh hoặc các hình thức khác để mở rộng quy mô công ty.

Sự tăng trưởng con số trên cùng

Các công ty có sự tăng trưởng đột biến về doanh thu thường có sự gia tăng về doanh số bán hàng hoặc doanh thu. Có nhiều cách khác nhau để một công ty đạt được sự tăng trưởng ở con số đầu tiên trong báo cáo kết quả kinh doanh. Ví dụ: Tiếp thị tạo ra một chiến dịch quảng cáo mới thành công, tăng doanh số bán hàng lên 20% so với quý trước, sản xuất sản phẩm mới hoặc tăng giá thành sản phẩm. Một công ty cũng có thể tăng doanh thu của mình thông qua việc mua lại một công ty khác. Chiến lược mua lại có thể dẫn đến tăng trưởng thị phần, từ đó thúc đẩy tăng trưởng doanh thu.

Con số trên cùng cho biết mức độ hiệu quả của công ty trong việc tạo ra doanh số bán hàng. Thuật ngữ "con số trên cùng" xuất phát từ thực tế là một công ty báo cáo số doanh thu của mình ở đầu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Con số trên cùng là số tổng doanh thu thuần mà công ty thu về trong một khoảng thời gian nhất định. Doanh thu chưa trừ đi các chi phí, như giá vốn hàng bán (COGS), các chi phí phát sinh để sản xuất hàng hóa, không bao gồm các khoản giảm giá hàng bán hoặc trả lại.

Sự khác biệt chính

Một công ty sẽ cố gắng đạt được sự tăng trưởng cả hai con số đầu và cuối, có thể có doanh thu không đổi nhưng lợi nhuận lại tăng do cắt giảm chi phí. Khi nền kinh tế trì trệ hoặc suy thoái, cần cắt giảm chi phí để thu được lợi nhuận cao hơn.

Lưu ý: Cần phân tích cả con số trên cùng và cuối cùng của báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh để đánh giá xem ban lãnh đạo có đạt được sự tăng trưởng doanh thu cũng như quản lý chi phí một cách hiệu quả hay không.

Ví dụ về tăng trưởng con số trên cùng so với tăng trưởng con số cuối cùng

Apple Inc. (AAPL) đã công bố con số doanh thu là 260,2 tỷ đô la vào năm 2019. Con số này đã giảm so với năm 2018 với doanh thu là 265,6 tỷ đô la.

Lợi nhuận ròng của 2019 là 55,3 tỷ đô la trong cùng kỳ, ít hơn so với con số 59,5 tỷ đô la của năm 2018.

Apple có mức tăng trưởng doanh thu chậm do các sản phẩm đã bước vào giai đoạn ổn định, thiếu sản phẩm mới. Tăng trưởng con số trên cùng giảm dẫn đến tăng trưởng con số cuối cùng giảm, lợi nhuận ròng nhỏ hơn