24HMONEY đã kiểm duyệtSự sụp đổ của First Brands & Tricolor: Báo động “kỷ nguyên vàng” của thị trường tín dụng tư nhân
1. Bối cảnh: Khi “kỷ nguyên vàng” tín dụng bắt đầu rạn nứt
Nhiều năm qua, thị trường tín dụng tư nhân (private credit) được xem như mảnh đất màu mỡ: các doanh nghiệp — nhất là những công ty không thể hoặc không muốn vay ngân hàng truyền thống — tìm đến các quỹ tín dụng, vay theo tài sản thế chấp, cấu trúc nợ linh hoạt hơn. Theo Bloomberg, từ First Brands đến Tricolor, những vụ phá sản gần đây đang hé lộ những vết nứt trong niềm tin “kỷ nguyên vàng” của kênh tín dụng này.
First Brands — nhà cung cấp phụ tùng ô tô — mới đây tuyên bố phá sản sau khi nợ chồng chất và dòng vốn rút lui. Tricolor — một trường hợp khác — cũng từng được đánh giá “gần như bất khả xâm phạm” trong cấu trúc tài chính của mình.
2. Nguyên nhân sụp đổ & bài học nhìn ra
a) Đòn bẩy cao & cấu trúc tài trợ mờ ám
First Brands vốn sử dụng nhiều cơ chế tài trợ vốn lưu động (working capital finance), vay ngắn hạn để nuôi hoạt động thường nhật, dựa rất lớn vào đòn bẩy. Khi áp lực vốn tăng, chi phí lãi suất cao và dòng tiền thu về yếu, tình huống sụp đổ trở nên khó tránh.
b) Tín dụng tài sản thế chấp (asset-based lending) dễ tổn thương
Cả First Brands và Tricolor đều dựa vào cơ chế vay dựa trên tài sản thế chấp — nghĩa là khi tài sản bị mất giá, khả năng phục hồi nợ rất mong manh. Cơn sóng giảm giá bất động sản, vật liệu, hay chuỗi cung ứng đứt gãy đều có thể khiến tài sản thế chấp không còn đủ “chống đỡ”.
c) Tác động lan tỏa & lộ diện rủi ro hệ thống
Sự sụp đổ của các công ty này không chỉ gây mất vốn cho nhà đầu tư private credit, mà còn khiến các ngân hàng truyền thống phải kiểm tra xem mình có “phơi nhiễm” qua các quỹ tín dụng tư nhân hay không. FCA (Cơ quan quản lý tài chính Vương quốc Anh) đang theo dõi chặt vụ việc để đánh giá rủi ro hệ thống từ mối quan hệ giữa ngân hàng và non-bank lending.
3. Rủi ro & hệ quả lan rộng
Sụt giá tài sản thế chấp: Nếu nhiều công ty dùng tài sản thế chấp bị đánh giá lại giảm giá — ví dụ bất động sản, thiết bị — nhiều khoản vay có thể từ “có bảo đảm” chuyển sang “không bảo đảm”.
Tín dụng khan hiếm: Các quỹ tín dụng có thể siết quy định, tăng lãi suất vay, hoặc giảm lượng cho vay mới — ảnh hưởng đến doanh nghiệp cần vốn mạo hiểm.
Biến động thị trường nợ: Những trái phiếu cận rủi ro (high-yield) hoặc nợ cấu trúc có thể chịu áp lực lớn khi nhà đầu tư rút vốn.
Lan sang ngân hàng truyền thống: Khi các quỹ tư nhân vỡ nợ, ngân hàng nếu có đầu tư/chịu rủi ro cùng quỹ có thể gánh chịu phần lỗ, gây ảnh hưởng thanh khoản.
4. Đối với nhà đầu tư & các thị trường mới nổi như Việt Nam
Nhà đầu tư cần đề phòng rủi ro tín dụng tư nhân (private credit) — đặc biệt trong các khoản đầu tư mạo hiểm, vốn vay mezzanine, hoặc các quỹ tín dụng quốc tế.
Với các doanh nghiệp Việt Nam vay vốn USD hoặc tham gia hợp đồng tín dụng quốc tế, cần kiểm tra chuẩn mực tài sản thế chấp, dòng tiền khả thi nếu giá tài sản bị đánh giá lại.
Khi thị trường nợ quốc tế có rủi ro, dòng vốn đầu tư nước ngoài vào tài sản rủi ro như cổ phiếu, trái phiếu Việt Nam có thể bị rút, khiến áp lực lên tỷ giá và chi phí vốn tăng.
5. Kết luận
Sự “wipeout” của First Brands và Tricolor là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ rằng không nên coi thị trường tín dụng tư nhân là bất khả xâm phạm. Khi đòn bẩy cao gặp rủi ro tài sản, niềm tin “kỷ nguyên vàng” dễ bị phá vỡ.
Nếu nhà đầu tư không thận trọng — không kiểm soát rủi ro cấu trúc nợ, không phân tích kỹ tài sản thế chấp — thì có thể bị cuốn vào sóng rủi ro lớn hơn. Thị trường mới nổi như Việt Nam, vốn thường ít minh bạch hơn, càng cần phải cảnh giác hơn bao giờ hết.
Theo dõi người đăng bài
Nhà đầu tư lưu ý
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Bấm vào đây để liên hệ 24HMoney ngay
Từ khóa hot
Bàn tán về thị trường