SIM rác, tài khoản ảo 'tiếp tay' cho lừa đảo online

Các nhà mạng không quản lý được SIM rác, các ngân hàng cho mở tài khoản online quá dễ dàng, khiến tội phạm lừa đảo hoành hành.

Trước tình trạng lừa đảo tài khoản ngân hàng gia tăng và diễn biến ngày một phức tạp trong thời gian qua, một câu hỏi được nhiều người quan tâm là nguyên nhân bắt nguồn từ đâu khiến loại hình tội phạm này dễ dàng lộng hành như vậy? Tôi cho rằng, có hai nguyên nhân chính, đó là: việc nhà mạng không quản lý được tình trạng bán SIM rác tràn lan, và các ngân hàng cho mở tài khoản online không đăng ký chính chủ một cách quá dễ dãi. Chính những việc này đã vô tình tiếp tay cho lừa đảo hoành hành.

Để siết lại hoạt động của các nhà mạng viễn thông và ngân hàng, tôi cho rằng cần làm hai việc sau: Thứ nhất, thu hồi hết SIM chưa đăng ký CCCD chính chủ (nhân diện khuôn mặt, CCCD, vân tay...). Việc này thực ra không quá khó, các nhà mạng chỉ cần xây dựng phần mềm quét SIM chính chủ. Bất cứ số SIM nào thiếu thông tin đăng ký phải bị khóa và thu hồi ngay.

Với ngân hàng, việc rà soát và thu hồi tài khoản ảo cũng cần được đẩy nhanh: gửi thông báo và nhắn tin tới chủ tài khoản, yêu cầu họ đến ngân hàng để bổ sung email nhận OTP sau này, bổ sung số điện thoại chính chủ đã đăng ký trên VNeid (số này duy nhất để nhận OTP và không cho phép thay đổi số khác), bổ sung khuôn mặt vào hồ sơ tài khoản ngân hàng (chụp hình lưu vào hồ sơ online), bổ sung dấu vân tay chính chủ tài khoản. Nếu trong khoảng thời gian nhất định, khách hàng không đến để hoàn thành các yêu cầu trên thì ngân hàng phải khóa tài khoản này lại.

Làm được hai việc trên, chúng ta có thể lọc ra được những SIM và tài khoản ngân hàng không chính chủ. Việc cần làm tiếp theo là siết chặt lại việc bán SIM điện thoại và mở tài khoản ngân hàng để không tạo kẽ hở cho tội phạm hoành hành. Chắc chắn những kẻ lừa đảo sẽ không bao giờ dùng SIM chính chủ, hay tài khoản ngân hàng thật để gọi điện cũng như nhận tiền lừa đảo. Nên chỉ cần quản lý chặt được các tài khoản, chúng sẽ không còn đất để ra tay.

Việc chuyển khoản và rút tiền từ tài khoản ngân hàng cũng cần xác minh ba bước để tăng tính bảo mật: nhập mã OTP từ SIM chính chủ hoặc tài khoản ngân hàng, nhập OTP gửi đến email chính chủ đăng ký cho ngân hàng, xác minh vân tay hoặc khuôn mặt (việc này chỉ mất 1-3 giây). Nếu làm sai, ngân hàng có thể chặn không cho rút hoặc chuyển tiền.

Về phía người bị hại, sau khi nhanh chóng báo cáo vụ việc, cơ quan công an có thể lần ra ngay tài khoản lừa đảo. Nếu không phải tài khoản chính chủ, tiền sẽ còn nằm trong ngân hàng, không thể rút ra, cũng không thể chuyển qua tài khoản khác. Nhờ đó, người bị hại sẽ được hỗ trợ lấy lại tiền ngay. Rất mong các tổ chức liên quan cùng nghiêm túc phối hợp, chấn chỉnh và siết chặt hoạt động quản lý, giao dịch của mình để góp phần đẩy lùi vấn nạn lừa đảo hiện nay.