Bài của Nguyễn Lan Anh

Hãng tin SHANA ngày 6/10 dẫn tuyên bố của Bộ trưởng Dầu khí Iran Bijan Zangeneh cho biết Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) “hiện không còn tham gia dự án South Pars”.

Tuy nhiên, ông Zangeneh không nói rõ hay đưa ra bất kỳ lý do nào cho việc rời đi của tập đoàn Trung Quốc.

Hiện giới chức Trung Quốc cũng như CNPC vẫn chưa lên tiếng bình luận về thông tin được Bộ trưởng Dầu mỏ Iran công bố.

South Park là mỏ có trữ lượng khí đốt được coi là lớn nhất thế giới. Trước đó, tập đoàn dầu khí Total SA của Pháp được cho là cũng đã rút khỏi thỏa thuận South Pars do chịu sức ép lớn và nguy cơ bị áp đặt lệnh trừng phạt từ phía Mỹ.

Động thái của CNPC diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang tăng cường các lệnh trừng phạt với Iran nhằm thực hiện chiến dịch "gây áp lực tối đa" với nước này.

Trước đó, Chính quyền Mỹ hồi cuối tháng 7 đã trừng phạt công ty năng lượng quốc doanh Zhuhai Zhengrong của Trung Quốc với cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt liên quan tới lĩnh vực dầu mỏ của Iran.

Cụ thể, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho hay công ty Zhuhai Zhenrong “đã tham gia vào hoạt động giao dịch quy mô lớn như đặt mua hoặc tiếp nhận dầu thô từ Iran” sau khi Mỹ chính thức kết thúc việc miễn trừ trừng phạt Iran có hiệu lực từ ngày 2/5.

Theo đó, lệnh trừng phạt của Mỹ sẽ phong tỏa toàn bộ tài sản và lợi ích của công ty Zhuhai Zhenrong trên lãnh thổ Mỹ cũng như cấm Tổng Giám đốc Youmin Li đặt chân tới Mỹ.

Ở động thái liên quan mới nhất, trước lệnh trừng phạt của Bộ Tài chính Mỹ lên Cơ quan Vũ trụ Iran và hai trung tâm nghiên cứu trực thuộc ngày 3/9, Trung Quốc đã lên tiếng phản và bày tỏ hy vọng Washington sẽ ngừng "đổ thêm dầu vào lửa" và nỗ lực vì sự ổn định trong khu vực.

Trả lời cho câu hỏi liệu lệnh trừng phạt của Mỹ có ảnh hưởng đến sự hợp tác của Trung Quốc và Iran trong lĩnh vực vũ trụ, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Trung Quốc và Iran có mối quan hệ hữu nghị, hai nước đang phát triển mối quan hệ hợp tác cùng có lợi và thân thiện trong tất cả các lĩnh vực trong khuôn khổ luật pháp quốc tế.

“Sự hợp tác tích cực giữa Trung Quốc và Iran trong lĩnh vực vũ trụ tuy còn kém hơn so với hợp tác trong lĩnh vực này với các nước khác, tuy nhiên, đã có những dự án chung. Ví dụ, vào năm 2008, Trung Quốc, Iran và Thái Lan đã cùng nhau phóng vệ tinh nghiên cứu lên quỹ đạo”, đại diện Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm.

Cho tới nay, Mỹ đã triển khai một loạt các lệnh trừng phạt trên diện rộng với Iran khiến nền kinh tế nước này điêu đứng. Cùng với các lệnh trừng phạt, Mỹ còn muốn triệt hạ luôn ngành công nghiệp xuất khẩu dầu mỏ trọng yếu của Iran.