14/05/2020 Cập nhật ĐHCĐ 2024

Những cơn "ngáo" phát triển và ngoa ngôn?

Việc thành lập thành phố phía đông trên cơ sở sáp nhập ba quận phía đông (Quận 2, Quận 9 và Quận Thủ Đức) của TP. HCM được cho là một ý tưởng hết sức mới mẻ và táo bạo.

Nó cũng được quảng bá “...có ý nghĩa chiến lược quốc gia, có thể tạo ra các làn sóng tăng trưởng mới dựa vào đổi mới sáng tạo trong thời đại 4.0, tăng cường khả năng an ninh quốc phòng trước những diễn biến hết sức phức tạp của tình hình trong khu vực và trên thế giới”.

Lý do chính của điều này được đưa ra là: “Mục tiêu tạo dựng một cụm ngành công nghệ cao vẫn còn rất xa và Việt Nam vẫn chưa thể tiến lên những nấc thang thâm dụng chất xám và công nghệ với giá trị gia tăng cao hơn” và nguyên nhân của nó là “trong Báo cáo đánh giá tác động 10 năm đầu tư của Intel tại Việt Nam 2006 - 2016 do Đại học Fulight Việt Nam thực hiện. Vấn đề quan trọng là thiếu không gian đổi mới sáng tạo, các nền tảng về tài chính, công nghệ, thu hút nguồn vốn, tài năng”.

Và giải pháp được lựa chọn là vì: “Việt Nam cần tạo ra một không gian mới dựa trên thế mạnh của mình. TP.HCM là nơi có những nền tảng có thể nói là tốt nhất Việt Nam cho vấn đề này, đặc biệt là tinh thần kinh doanh, năng lực sáng tạo và đầu tư mạo hiểm. Khu vực phía đông với diện tích hơn 200km2 và 1,2 triệu người, có Khu công nghệ cao hiện hữu và Thủ Thiêm đã sẵn sàng để xây dựng trung tâm tài chính và thương mại là nơi lý tưởng để lựa chọn”.

Đến bao giờ chúng ta mới thoát khỏi cơn ấu trĩ về sự phát triển như vậy, nhân danh những thứ vĩ ngôn và những thứ lý thuyết và những tư vấn tưởng chừng như rất tiến bộ và phát triển vậy? Có ba vấn đề chính cần đặt ra ở đây:

Muốn phát triển, do vậy, TP.CHM cần phải có một Chiến lược phát triển tổng thể, trong đó quan trọng nhất là thiết lập được một Phương thức phát triển chủ đạo cho Thành phố. Cần phải nhìn thấy rõ, muốn là một thành phố trung tâm kinh tế - tài chính thì yếu tố thể chế, yếu tố tạo ra năng lực “chu chuyển – giao dịch” và xây dựng được một lực lượng nhân lực thích hợp có chất lượng cao, đó mới là vấn đề, chứ không phải “xây những tòa nhà” và “lập những dự án”. Thành phố đã loay hoay suốt bao nhiêu năm qua, ấp ủ bao nhiêu lần việc biến TP.HCM thành trung tâm tài chính quốc tế rồi, nhưng xin phép cho tôi được nói thẳng, nếu vẫn tư duy như vậy, và dùng những đối tượng tư vấn như vậy, thì sẽ chẳng bao giờ trở thành trung tâm tài chính nổi đâu.

Muốn TP.HCM trở thành một trung tâm tài chính quốc tế, việc đó, không phải là việc của mấy chuyên gia, học giả hay đội tư vấn vớ vẩn, hay đám môi giới cũng như những thể chế tài chính nhàng nhàng. Chỉ có thể làm được việc đó khi nó được chính tay những nhà tài phiệt quốc tế đủ tầm thực hiện. Và đó cũng là nền tảng của sự phát triển của các hoạt động đổi mới sáng tạo. Thung lũng Silicon của Mỹ trở thành một cái nôi của start-up và của khoa học công nghệ cao, không phải bởi “các nhà khoa học”, “những nhà khởi nghiệp”... mà bởi nó là con đẻ của giới tài phiệt như một “phương tiện đầu tư” của họ.