Nga nghi ngờ tuyên bố ‘không triển khai tên lửa hạt nhân ở châu Âu’ của NATO

Nga cho rằng NATO đã nhiều lần phá vỡ các cam kết trước đây, do đó không có cơ sở nào để tin tưởng rằng liên minh này sẽ không triển khai các tên lửa hạt nhân mới ở châu Âu.

Trả lời báo chí ngày 2/8, khi đề cập tới tuyên bố hồi đầu năm của Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg rằng liên minh này không có ý định triển khai các tên lửa hạt nhân mới ở châu Âu, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov khẳng định rằng: “Nga sẽ không mù quáng tin tưởng”.

"NATO trước đây đã nhiều lần phá vỡ các cam kết của họ, thay đổi kế hoạch cũng như dự định của họ. Vì thế, không có cơ sở để tin tưởng những lời phát biểu kiểu đó trong tình hình mới có nhiều sự thay đổi như hiện nay", ông Ryabkov nhận định.

Trước đó, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hồi tháng 2 đã tuyên bố rằng liên minh quân sự phương Tây sẵn sàng cho "một thế giới không có Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF). NATO không có ý định triển khai các tên lửa hạt nhân phóng từ mặt đất mới đến châu Âu”.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng tuyên bố này của NATO không đề cập đến việc liệu họ có mở rộng kho vũ khí răn đe hạt nhân bằng cách tăng cường năng lực tấn công hạt nhân ở trên biển và trên không gần các đường biên giới của Nga hay không.

Ở động thái liên quan mới nhất, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hồi giữa tháng 7 đã đe dọa “nếu Nga không tiếp tục duy trì INF, chúng tôi sẽ đáp trả bằng một phương pháp có thể đo lường với sức răn đe đáng tin cậy và hiệu quả”.

Hiệp ước INF, được ký kết năm 1987, là thỏa thuận giữa chính phủ Mỹ và Liên Xô nhằm loại bỏ việc phát triển, triển khai hoạt động các loại tên lửa đạn đạo tầm trung có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Theo đó, Liên Xô và Mỹ thống nhất loại bỏ các tên lửa hạt nhân và thông thường, bệ phóng trên mặt đất có tầm bắn từ 500-1.000 km (tầm ngắn), 1.000-5.500 km (tầm trung). Hiệp ước không bao gồm các loại tên lửa đạn đạo, hành trình phóng từ biển.

Ngày 2/2, Mỹ chính thức đình chỉ tham gia hiệp ước này. Washington cho rằng Moscow đã vi phạm Hiệp ước, chế tạo tên lửa hành trình "Novator 9M729" được đặt trên mặt đất cho tổ hợp Iskander.

Cùng ngày, đáp lại quyết định của Mỹ, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố Nga cũng quyết định đình chỉ tham gia Hiệp ước.

Trong thông báo ngày 1/8 mới đây, Bộ Ngoại giao Nga viết: “Vào ngày 2/8/2019, Hiệp ước do Liên bang Xô viết và Hợp chủng quốc Hoa Kỳ ký kết vào ngày 8/12/1987 về việc loại bỏ các loại tên lửa tầm trung và tầm ngắn đã bị hủy bỏ theo mong muốn của phía Hoa Kỳ”.

Cùng ngày, phát biểu trước báo giới, Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov nêu rõ: "Chúng tôi đã đề nghị Mỹ và các nước thành viên NATO xem xét tạm ngừng triển khai các tên lửa tầm trung. Lệnh tạm ngừng này sẽ tương đương với điều đã được Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, theo đó nếu Mỹ không triển khai thiết bị này tại một số vùng nhất định, Nga cũng sẽ không thực hiện điều đó".