Mục tiêu tăng vốn củng cố bộ đệm rủi ro và thúc đẩy tăng trưởng của các công ty niêm yết

Thị trường chứng khoán vẫn đang thử thách sự kiên nhẫn của các nhà đầu tư khi khối ngoại còn bán ròng và VN-Index về sát 1.200 điểm.

Áp lực trên thị trường và ngưỡng 1.300 điểm dường như trở thành cặp đôi thách thức với các công ty chứng khoán (CTCK) và nhà đầu tư cho kỳ vọng quý cuối năm, khi chỉ còn hơn 1 tháng nữa là thị trường kết thúc năm nói cân chứng khoán. Mở rộng thu nhập từ cho vay ký quỹ phân tích của nhóm chuyên gia VIS Rating ghi nhận 9 tháng 2024, các CTCK lớn dần dẫn đầu tăng trưởng lợi nhuận toàn ngành nhờ thu nhập từ cho vay ký quỹ và đầu tư, hỗ trợ bởi các đợt tăng vốn lớn.

Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản trung bình (ROAA) toàn ngành tăng từ 4,3% trong năm 2023 lên 4,9% trong 9 tháng 2024, trong đó các CTCK lớn tăng trưởng vượt trội so với các công ty cùng ngành về lợi nhuận từ cho vay ký quỹ và đầu tư công cụ có thu nhập cố định.

Thanh khoản duy trì ổn định mặc dù các công ty tăng vay nợ ngắn hạn để mở rộng cho vay ký quỹ. Chúng tôi kỳ vọng việc tăng vốn của các CTCK có liên kết với ngân hàng và các CTCK lớn trong nước sẽ cùng cơ bổ rủi ro và thúc đẩy tăng trưởng, nhóm chuyên gia VIS Rating nhận định.

Theo dữ liệu phân tích, lợi nhuận từ cho vay ký quỹ và đầu tư vào công cụ có thu nhập cố định đã giúp CTCK quy mô lớn tăng trưởng vượt trội so với các công ty cùng ngành. ROAA của CTCK quy mô lớn tăng lên 5,4% trong 9 tháng 2024, từ 4,3% năm trước, cao hơn trung bình ngành.

Thống kê về cho vay ký quỹ cho thấy, CTCK quy mô lớn ghi nhận tăng trưởng dù nợ vay ký quỹ mạnh mẽ kèm lãi suất cho vay cao hơn so với các công ty cùng ngành, nhờ quỹ mô vốn lớn và mạng lưới khách hàng rộng khắp. Đối với CTCK quy mô vừa, tăng trưởng cho vay ký quỹ chậm hơn và rủi ro tài sản cũng giảm dần do trái phiếu chậm trả và cam kết mua lại trái phiếu giảm dẫn đến sự giảm rủi ro tài sản cho các CTCK. Hơn 20% CTCK trong phân tích của VIS Rating có khâu vỉ rủi ro cao do đầu tư nhiều trái phiếu doanh nghiệp.

Nhóm các CTCK tăng vốn nhỏ liên kết với các công ty và ngân hàng, chúng tôi nhận thấy rủi ro tài sản từ các khoản đầu tư này giảm dần so với năm trước nhờ vào tỷ lệ trái phiếu chậm trả giảm dần và tỷ lệ thu hồi trái phiếu chậm trả được cải thiện. Trong khi đó, các khoản cho vay ký quỹ cho các khách hàng lớn tiếp tục tăng trong quý 3 2024, tăng rủi ro cho CTCK nếu buộc phải bán giải chấp tài sản đảm bảo trong giai đoạn giảm giá của thị trường chứng khoán, như đã xảy ra trong quý IV năm 2022, các chuyên gia nhận định.

Áp dụng tiếp tục đề nghị tăng vốn và đánh dấu vai trò quan trọng hơn trong chiến lược kinh doanh của ngân hàng mẹ. Đối với HCM, việc tăng thêm vốn mới sẽ hỗ trợ mở rộng hoạt động kinh doanh và duy trì tỷ lệ cho vay ký quỹ dưới mức quy định là 200% vốn chủ sở hữu. C

ùng với các đợt huy động vốn tiếp theo từ các công ty trong nước, chúng tôi kỳ vọng tỷ lệ vỉ rủi ro trong ngành sẽ giảm trong các quý tới, các chuyên gia dự báo.

Nhìn chung, chỉ có 10% các công ty có mức vỉ rủi ro cao do hạn chế trong việc huy động vốn hoặc có nhiều cam kết mua lại trái phiếu từ khách hàng. Rủi ro thanh khoản từ tăng nợ vay ngắn hạn của một số công ty có vốn nước ngoài và công ty liên kết với ngân hàng vẫn được kiểm soát tốt.

Ví dụ, CTCK có liên kết với ngân hàng (CTS, ORS) có khả năng tiếp cận hạn mức tín chấp từ các ngân hàng trong nước, trong khi các công ty có vốn nước ngoài (MASVN, KIS) được hưởng lợi từ hỗ trợ của công ty mẹ. Bên cạnh đó, tài sản thanh khoản như tiền mặt và chứng chỉ tiền gửi (CD) của các tỉ này cũng chiếm khoảng 15-30% tổng tài sản.