Loạt doanh nghiệp báo lãi đột biến nhờ khoản thu nhập khác

Tính đến ngày 5/8, hơn 1.000 công ty công bố báo cáo tài chính (BCTC) quý II/2024 với phần lớn ghi nhận kết quả kinh doanh có sự cải thiện. Trong đó, nhiều doanh nghiệp trên sàn chứng khoán công bố kết quả kinh doanh vượt bậc nhờ hoạt động kinh doanh cốt lõi, nhưng cũng không ít doanh nghiệp báo lãi đột biến nhờ khoản thu nhập khác.

Điển hình, CTCP Vận tải biển Việt Nam (Vosco, mã: VOS) công bố BCTC quý II/2024 với doanh thu thuần đạt 1.872 tỷ đồng, tăng 80% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, do kinh doanh dưới giá vốn (1.895 tỷ đồng), Vosco lỗ gộp 23,1 tỷ đồng, giảm mạnh so với mức lãi gộp 30,4 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.

Trong kỳ, doanh thu tài chính của Vosco giảm 5%, về còn 16,2 tỷ đồng, chi phí tài chính cũng giảm hơn một nửa còn 3,5 tỷ đồng. Trong khi đó, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp lần lượt tăng 9% và 21%, lên 17,3 tỷ đồng và 22,8 tỷ đồng.

Tuy nhiên, công ty ghi nhận khoản lợi nhuận khác hơn 393 tỷ đồng từ việc bán tàu Đại Minh. Trong tháng 4/2024, Vosco đã đấu giá công khai tàu Đại Minh, với giá khởi điểm 356 tỷ đồng. Nhờ đó, Vosco báo lãi sau thuế 283,9 tỷ đồng trong quý II/2024, trong khi cùng kỳ chỉ mang về 1,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu chỉ tính lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh cốt lõi, Vosco lỗ hơn 63 tỷ đồng.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, Vosco ghi nhận 2.969,5 tỷ đồng doanh thu, tăng 90% so với cùng kỳ. Lợi nhuận trước thuế đạt 427,2 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 358,4 tỷ đồng, gấp 4,8 lần cùng kỳ. Với kết quả này, Vosco đã vượt cả mục tiêu doanh thu và lợi nhuận năm.

Một doanh nghiệp khác cũng ghi nhận lợi nhuận vượt bậc và đạt đỉnh trong quý II là Tổng công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị Nam Hà Nội (NHA) với mức lãi sau thuế hơn 29 tỷ đồng, so với cùng kỳ chỉ đạt hơn 130 triệu đồng, tương ứng mức tăng trưởng lên tới 223 lần.

Theo giải trình, công ty ghi nhận doanh thu với 90% đến từ hoạt động kinh doanh bất động sản, trong khi cùng kỳ năm trước doanh thu chỉ đến từ hoạt động xây dựng và dịch vụ. Do doanh thu quý này tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, đồng thời biên lợi nhuận gộp của hoạt động kinh doanh bất động sản cao hơn nhiều các hoạt động khác nên lợi nhuận gộp giữa hai kỳ có sự chênh lệch lớn.

Hay như CTCP Cao su Sao Vàng (SRC) ghi nhận lợi nhuận tăng đột biến trong quý vừa qua khi báo lãi tăng tới 18 lần so với cùng kỳ nhờ mảng bất động sản. Cụ thể lãi ròng quý II/2024 đạt mức cao kỷ lục gần 114 tỷ đồng, gấp 18,5 lần so với cùng kỳ và đã vượt kế hoạch năm 2024 tới 182% dù mới qua nửa năm.

Nguyên nhân chủ yếu là do trong kỳ thực hiện chuyển nhượng quyền thuê lại đất với cơ sở hạ tầng và tài sản gắn liền với đất, ghi nhận 306 tỷ đồng vào thu nhập khác.

Một cái tên đáng chú ý khác là Tập đoàn Gelex (GEX). Doanh nghiêp này cũng ghi nhận lãi ròng đột biến trong quý II với 849 tỷ đồng, tăng 164% so với cùng kỳ nhờ vào khoản lãi từ việc bán các khoản đầu tư gần 996 tỷ đồng sau khi hoàn tất chuyển nhượng 3/4 dự án năng lượng tái tạo cho đối tác Sembcorp.

Ngoài ra, một số công ty khác lập đỉnh lợi nhuận, dù quý cùng kỳ năm ngoái đang chìm trong thua lỗ. Có thể kể tới như Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình (HBC) – một trong những nhà thầu xây dựng lớn nhất sàn chứng khoàn vừa ghi nhận lãi ròng kỷ lục 682 tỷ quý II trong khi cùng kỳ lỗ 268 tỷ đồng.

Đáng chú ý, kết quả này có được không phải nhờ hoạt động kinh doanh chính khởi sắc mà nhờ doanh nghiệp phát sinh khoản thu nhập khác 527 tỷ đồng trong kỳ từ việc thanh lý, nhượng bán tài sản cố định.

Được biết, Xây dựng Hòa Bình đang đối diện với bức tranh tài chính mất cân đối, lỗ luỹ kế hàng nghìn tỷ đồng. Đây cũng là nguyên nhân HoSE đã có văn bản huỷ niêm yết bắt buộc đối với cổ phiếu HBC.