Gói hỗ trợ lãi suất 2% tác động vào đâu?

Ngày 20/5/2022, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP về việc hỗ trợ lãi suất từ nguồn Ngân sách nhà nước 40.000 tỷ đồng đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh.

Nội dung NĐ ghi rõ, gói hỗ trợ lãi suất 2%/năm trong 2 năm 2022 - 2023 thông qua các ngân hàng thương mại đối với các khoản vay thương mại cho doanh nghiệp. Đối tượng cho vay (Hình 1)

Trong năm 2009, Việt Nam cũng đã triển khai gói hỗ trợ lãi suất từ Ngân sách nhà nước với mức hỗ trợ là 4%/năm. Đến 2010, mức lãi suất được điều chỉnh về mức 2%/năm. Quy mô gói hỗ trợ lãi suất đã thực hiện trong 2009 khoảng 470.000 tỷ đồng trên dư nợ toàn hệ thống là 1,7 triệu tỷ đồng.

Vậy gói hỗ trợ 2009 khác gì so với 2022 và có tác động thế nào lên kinh tế vĩ mô?

Cùng xem bảng so sánh gói hỗ trợ lãi suất của năm 2009 và 2022 (Hình 2).

TÍCH CỰC

- Năm 2009, gói hỗ trợ lãi suất ước tính có khoảng 30% số doanh nghiệp được tiếp cận. Chính sách này đã tác động GDP của Việt Nam đạt mức tăng trưởng 5,32%, vượt chỉ tiêu 5% và lạm phát chỉ ở mức 6,88% so với năm 2008.

Trong đó, ngành dịch vụ và xây dựng có tốc độ tăng trưởng mạnh tốt nhất lần lượt là 6,63% và 5,52%.

- Ở góc độ cá nhân đánh giá mặt tích cực gói hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP. Lượng tiền sẽ chảy vào đúng - đủ cho các doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình hồi phục kinh tế. Doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn vay "rẻ" thúc đẩy quá trình sản xuất và tạo được nhiều việc làm cho người lao động. Điều này góp phần tác động đến GDP và hoàn thành mục tiêu 6 - 6,5% của Chính phủ.

TIÊU CỰC

- Việc doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn sai mục đích đã dẫn đến những tác động tiêu cực lên nền kinh tế vào năm 2010 - 2011. Chỉ số CPI năm 2010 - 2011 tăng cao lần lượt 9,19% và 18,58%.

Điều này đã tác động không tốt đến việc huy động của ngân hàng thương mại và phải trả mức lãi suất cao hơn lạm phát. Về phía Ngân hàng nhà nước, đưa ra mức lãi suất trần chỉ 14% đã dẫn đến nhiều ngân hàng phải "vượt rào". Lãi suất cho vay lên đến 25 - 30% dẫn đến nhiều doanh nghiệp không thể chịu đựng được và hệ lụy ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam trong thời gian dài.

- Nếu nguồn vốn lần này được sử dụng sai mục đích có thể dẫn đến những hiệu ứng không mong muốn cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, với bài học năm 2010 - 2011 Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thận trọng hơn bằng cách đưa ra cụ thể 11 lĩnh vực để dể dàng quản lý. Sức khỏe nền kinh tế hiện tại đã khỏe hơn so với năm 2009 khi đưa ra gói hỗ trợ lãi suất.

KẾT LUẬN:

Gói hỗ trợ lãi suất 2% với 40.000 tỷ đồng chỉ chiếm gần 10% dư nợ của năm 2021. (Cách tính tại ghi chú*) Cho thấy quy mô của nền kinh tế tăng trưởng khá nhiều so với thời điểm 2009. Với gói hỗ trợ lần này, dòng tiền sẽ đi đến đúng - đủ cho doanh nghiệp để kích thích nền kinh tế phục hồi. Ngành ngân hàng cũng được hưởng lợi khi quy mô room tín dụng được mở rộng. Ngoài việc hỗ trợ lãi suất thì ngân hàng có thêm các khoản phí từ cho vay, giao dịch sẽ giúp doanh thu của ngân hàng tăng trưởng tốt trong các quý tới.

*Ghi chú:

Mức hỗ trợ 40.000 tỷ đồng - lãi suất 2% thời hạn 2 năm. Ta có:

40.000 x (1/0,02) = 2.000.000 tỷ đồng.

Tỷ giá đô la: 23.000 đồng.

2.000.000 / 23.000 = 87 tỷ đô => 43,5 tỷ đồng/năm.

Dư nợ 2021: 10.440.000 tỷ đồng.

10.440.000 / 23.000 = 453 tỷ đô.

=> 43.5 / 453 = 9,6%

-----------------------------