04/12/2021 Cập nhật ĐHCĐ 2024

Fed điều chỉnh chính sách, các Ngân hàng Trung ương châu Á cần lưu ý gì?

Theo ngân hàng HSBC cảnh báo, các Ngân hàng Trung ương cần thận trọng, vì từng đợt tăng lãi suất có thể khiến tăng trưởng chậm lại so với trước, khi Chủ tịch Fed bắt đầu tiến trình tăng lãi suất.

Kiểm soát lạm phát tốt

Trong bối cảnh thị trường lao động tiếp tục phục hồi và giá cả đã leo thang với tốc độ nhanh chóng, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell dường như đã sẵn sàng điều chỉnh tốc độ mua tài sản và nâng lãi suất điều hành. Theo Nhà kinh tế học Mỹ Ryan Wang của ngân hàng HSBC, thời điểm điều chỉnh tốc độ mua tài sản sẽ rơi vào khoảng tháng 3, đồng thời sẽ có bốn đợt điều chỉnh lãi suất điều hành tính đến cuối năm 2023, với đợt đầu tiên vào tháng 6.

Các chuyên gia từ HSBC phân tích, tác động của hành động này đối với khu vực châu Á khá là nhẹ nhàng vì những lý do như:

“Mặc dù vậy, một vài nơi vẫn cần sự điều chỉnh như tại Úc, New Zealand, Hàn Quốc, Malaysia và Phillipnes, chúng tôi kỳ vọng sẽ có điều chỉnh tăng lãi suất ở mức 25-50 điểm cơ sở xuyên suốt năm 2023 so với trước đây. Ở Ấn Độ, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam, chúng tôi cũng điều chỉnh dự báo thời điểm điều chỉnh sớm lên một hai tuần, mặc dù không thay đổi mức độ thắt chặt cho tới cuối 2023. Ở Indonesia, chúng tôi đã lược bớt một đợt điều chỉnh tăng lãi suất do lạm phát giảm đáng kể, mặc dù vậy, chúng tôi vẫn thêm 100 điểm cơ sở trong các kỳ điều chỉnh tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Trong khi đó, ở Trung Quốc đại lục và Nhật Bản, lãi suất điều hành trong năm 2023 nhiều khả năng không có thay đổi hay bị tác động bởi Fed, nhiều khả năng sẽ áp dụng các biện pháp nới lỏng mục tiêu, nhất là tại Trung Quốc”, HSBC kỳ vọng.

Trước đó, theo nhiều chuyên gia quan sát, ở Ngân hàng Trung ương khu vực châu Á, mỗi khi Ngân hàng Trung ương Mỹ có động thái nhất định, thì các ngân hàng trung ương trong khu vực thường theo rất sát. Trong chu kỳ hiện tại, áp lực đi theo động thái của Fed không quá lớn, đa số các Ngân hàng Trung ương ở châu Á có xu hướng đi chậm lại so với Fed.

Lý giải cho điều này, ngân hàng HSBC cho rằng, lạm phát được kiểm soát tương đối tốt. Thêm nữa, các nước có vị thế mạnh trong thanh toán quốc tế cũng có thể linh hoạt hơn trong việc chậm đưa ra động thái ứng phó với chính sách thắt chặt của Mỹ. Có thể xem xét điều này theo hai cách đó là:

Một là, tài khoản vãng lai vốn được coi là “lá chắn phòng thủ” đầu tiên trong trường hợp xảy ra biến động trên thị trường tài chính thế giới. Chỉ số này được duy trì tốt trong khu vực và được đánh giá là tốt hơn so với các chu kỳ thắt chặt trước đây của Fed. Riêng Ấn Độ và Indonesia là hai ngoại lệ nhưng thâm hụt của họ đều trong khả năng quản lý và thấp hơn so với chu kỳ trước. Còn Sri Lanka lại ở tình thế khá khó khăn.

Hai là, để xem xét “tấm đệm an toàn” là đặt dưới góc độ “lãi suất điều hành thực tế”. Cụ thể, điều quan trọng nhất ở đây là chênh lệch lãi suất điều hành thực tế trong nước với Mỹ: mức chênh lệch dương đáng kể sẽ giúp giữ chân hoặc thu hút thêm nhiều dòng vốn, vì thế ngân hàng trung ương không cần thắt chặt để tự bảo vệ.

Trong những tháng gần đây, kỳ vọng thắt chặt chính sách rõ ràng đã tăng thêm dù là ở Mỹ hay bất cứ nơi nào trên thế giới. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là phạm vi điều chỉnh tăng lãi suất phụ thuộc vào lãi suất “trung lập” đối với một nền kinh tế nhất định. Chỉ số này biến động theo thời gian nhưng cũng thay đổi theo mô hình nhất định trong những thập kỷ gần đây, giảm “trần” điều chỉnh tăng lãi suất trước khi thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ hạn chế tăng trưởng.

Biểu đồ thể hiện lãi suất điều hành hiện tại trong khu vực và dự báo về lãi suất trung lập vào cuối năm 2023. (Nguồn: HSBC)

Tại phần lớn các nền kinh tế, lãi suất điều hành còn cần qua nhiều lần điều chỉnh tăng mới tới ngưỡng trung lập. Trên thực tế, so với mức bình quân trước đại dịch, lãi suất trung lập đã giảm thêm. Điều này có nghĩa là các ngân hàng trung ương sẽ cần thận trọng vì từng đợt tăng lãi suất có thể khiến tăng trưởng chậm lại so với trước… chắc chắn đó là một điều cần lưu tâm khi Chủ tịch Powell bắt đầu tiến trình tăng lãi suất.

“Trong bối cảnh Fed chuẩn bị điều chỉnh chính sách, chúng tôi đánh giá áp lực mà các Ngân hàng Trung ương châu Á phải đối mặt để theo kịp và thúc đẩy điều chỉnh lãi suất điều hành nhanh hơn.