Dệt may “ăn đong” đơn hàng

Các doanh nghiệp ngành dệt may đang ở giai đoạn khó khăn nhất bởi đơn hàng liên tục giảm mạnh, hàng loạt thị trường xuất khẩu lớn chưa có tín hiệu phục hồi... Điều này thể hiện rõ nét trên kết quả kinh doanh quý đầu năm 2023 của nhóm ngành gắn liền với những sợi vải.

Theo Tổng cục Thống kê, 4 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 108.5 tỷ USD, giảm 11.8% so với cùng kỳ năm 2022 (tương đương mức giảm 14.5 tỷ USD). Cả 5 nhóm hàng xuất khẩu trên 5 tỷ USD của nước ta đều có kết quả đi xuống; trong đó dệt may là ngành giảm mạnh nhất với 19.3%, giá trị xuất khẩu lũy kế 4 tháng chỉ đạt hơn 9.5 tỷ USD.

Bối cảnh trên đã phản ánh những bước khởi động đầy rối ren của các doanh nghiệp dệt may trên sàn với kết quả kinh doanh quý 1/2023 không mấy khả quan, hầu hết tăng trưởng âm, thậm chí thua lỗ.

Dữ liệu từ VietstockFinance cho thấy, trong tổng số 20 doanh nghiệp dệt may trên sàn đã công bố kết quả kinh doanh quý 1/2023, có tới 13 doanh nghiệp giảm lãi, 5 doanh nghiệp báo lỗ và chỉ có 2 doanh nghiệp tăng lãi.

Tổng doanh thu và lãi ròng của doanh nghiệp dệt may quý 1/2023 là hơn 12,516 tỷ đồng và hơn 220 tỷ đồng, lần lượt thấp hơn 20% và 75% so với cùng kỳ năm trước.

“Teo tóp” cả về doanh thu lẫn lợi nhuận

Sợi Thế Kỷ (STK) có lợi nhuận quý 1 giảm mạnh nhất - đến 98% so với cùng kỳ, còn vỏn vẹn gần 2 tỷ đồng. Sự tụt dốc không phanh của STK xuất phát từ doanh số và giá bán bình quân của Công ty thấp hơn cùng kỳ, do khách hàng thu hẹp quy mô đơn hàng. Mặc dù các chi phí đã được tiết giảm đáng kể, chỉ tiêu lợi nhuận vẫn không thể cải thiện.

Với việc doanh thu đi lùi 29% do giảm sản lượng xuất hàng, lãi ròng quý 1 của May mặc Bình Dương (BDG) thấp hơn 75% so với cùng kỳ, còn gần 16 tỷ đồng.

Kết quả kinh doanh quý 1/2023 của các doanh nghiệp dệt may

(Đvt: Tỷ đồng)

Ông lớn Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) cũng không ngoại lệ khi lao dốc cả về doanh thu (giảm 14% so với cùng kỳ) và lãi ròng (giảm 72%, còn hơn 56 tỷ đồng). Vinatex cho hay, tiếp nối những khó khăn của thị trường từ cuối năm 2022, sang đầu năm 2023, ngành sợi vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi.

Cầu thị trường thấp, lượng hàng tồn kho sợi của thế giới vẫn ở mức cao; giá bông xuống mức thấp nhất khiến giá sợi chưa có khả năng cải thiện. Mặt khác, xuất khẩu sợi của Việt Nam đi Trung Quốc suy giảm cả về lượng và giá. Từ bối cảnh trên, các đơn vị sợi của Tập đoàn đều có hiệu quả thấp, làm kết quả hợp nhất của Vinatex giảm mạnh so với hiệu quả của quý 1/2022.

Một số tên tuổi lớn khác như May Sông Hồng (MSH), Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công (TCM), May Việt Tiến (VGG) cũng đầy trầy trật khi lợi nhuận quý 1 bốc hơi từ 30 - 60%, xuống còn lần lượt gần 35 tỷ đồng, 55 tỷ đồng và 19 tỷ đồng.

Nghèo còn gặp… “eo”

Thê thảm hơn, Gilimex (GIL) ngậm ngùi ôm lỗ hơn 38 tỷ đồng trong quý đầu năm, trong khi cùng kỳ lãi tới hơn 107 tỷ đồng. Đây cũng là quý lỗ đầu tiên tính từ quý 4/2016 của Công ty.

Gilimex có quý lỗ đầu tiên kể từ quý 4/2016

(Đvt: Tỷ đồng)

Theo giải trình, GIL thua lỗ lớn là do tình hình kinh tế khó khăn, đơn hàng sụt giảm nên doanh thu xuất bán sụt giảm. Bên cạnh đó, Công ty cũng đang trong quá trình đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng để kịp bàn giao đất, khiến chi phí vận hành chung của mảng bất động sản khu công nghiệp tăng mạnh.

Một nguyên nhân khác liên quan đến việc mất đi khách hàng lớn nhất là Amazon khiến Gilimex phải gánh chịu tình trạng dư thừa năng lực sản xuất và nguyên liệu thô.

Một nghịch cảnh không thể không nhắc đến là trường hợp của Garmex Sài Gòn (GMC). Không chỉ tiếp tục ghi nhận lỗ trong quý đầu năm, mới đây, HOSE đưa ra thông báo cổ phiếu này sẽ bị đưa vào diện cảnh báo từ ngày 11/04.

Theo đó, Garmex lỗ gần 21 tỷ đồng trong quý 1/2023, cùng kỳ lỗ hơn 8 tỷ đồng; doanh thu cũng tụt dốc tới 94%, còn gần 8 tỷ đồng do thiếu đơn hàng, đơn hàng lẻ, số lượng ít, đơn giá thấp nên Công ty buộc phải thu hẹp hoạt động nhằm tiết giảm chi phí, giảm thiểu thiệt hại.

Cần nhấn mạnh rằng, Garmex lỗ gần 85 tỷ đồng sau kiểm toán trong năm 2022 và đây cũng là năm đầu tiên Công ty thua lỗ trong gần 19 năm qua. Sau 3 tháng đầu năm nay, tổng lỗ lũy kế của GMC được nâng lên hơn 40 tỷ đồng.

Về biện pháp khắc phục tình trạng cổ phiếu bị cảnh báo, GMC cho biết doanh nghiệp đang tiếp tục cân đối lại nhân sự cho phù hợp với tình hình mới. Đơn hàng khó khăn, quý 1/2023, doanh nghiệp buộc phải thu hẹp hoạt động. Công ty sẽ rà soát lại tài sản, tìm kiếm cơ hội khai thác hợp lý các mặt bằng hiện có hoặc thanh lý tài sản không cần dùng và dự kiến có lãi trong năm 2023; tuy nhiên, vẫn chưa thể khắc phục tình trạng lỗ lũy kế trên BCTC.

Đáng chú ý, GMC còn phải mạnh tay cắt giảm nhân sự để kiểm soát chi phí. Trong BCTC hợp nhất quý 1/2023, khoản chi phí nhân viên của GMC đã giảm tới 71% so với cùng kỳ, từ gần 17 tỷ đồng còn 5 tỷ đồng.

Công ty đã cắt giảm lượng lớn nhân viên, chỉ còn 185 người tại cuối quý 1, giảm 1,797 người so với đầu năm. Trước đó, năm 2022, Doanh nghiệp cũng giảm phân nửa số nhân viên, từ 3,810 người xuống 1,982 người. Như vậy, tính từ đầu năm 2021 đến nay, GMC đã cắt giảm đến 3,625 nhân viên.

"Le lói" những điểm sáng

Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp cùng ngành sụt giảm lợi nhuận và thiếu đơn hàng, Đầu tư và thương mại TNG lại đón kết quả khá khả quan với lãi ròng tăng 14% so với cùng kỳ, lên gần 44 tỷ đồng trong quý 1/2023. Theo giải trình của TNG, bên cạnh sự cải thiện của mảng cốt lõi, Công ty còn ghi nhận thêm khoản lợi nhuận 3.3 tỷ đồng từ công ty con TNG Land.

Tổng Công ty May 10 (M10) có lãi ròng quý 1 tăng 1%, lên hơn 23 tỷ đồng. Dù chỉ là mức tăng trưởng nhẹ, đây vẫn là kết quả đáng khích lệ giữa lúc thị trường đầy ảm đạm và tiêu cực như hiện nay.

Khó phục hồi ngay từ quý 2/2023

Bước sang quý 2, nhìn chung tình hình vẫn không mấy khả quan đối với kinh tế thế giới nói chung và ngành dệt may nói riêng. Suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát tăng cao, chính sách tiền tệ thắt chặt hiện nay đã đẩy nhu cầu suy giảm tại các quốc gia nhập khẩu dệt may lớn như Mỹ, EU…

Thực tế khó khăn này cũng được ông Đặng Triệu Hòa, Tổng Giám đốc Sợi Thế Kỷ nhận định trong cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên 2023 vào cuối tháng 3. Ông Hòa cho biết, tiến trình phục hồi của Công ty chậm hơn một quý so với kế hoạch, do đó, kết quả quý 1/2023 sẽ không có nhiều khởi sắc.

Doanh nghiệp kỳ vọng sự phục hồi có thể bắt đầu từ quý 3 và bình thường trở lại trong quý cuối cùng của năm nay. Tổng Giám đốc STK nhấn mạnh: Công ty vẫn cố gắng duy trì hoạt động, không để lỗ trong giai đoạn khó khăn.

Nhận định về cung cầu dệt may trong thời gian tới, ông Lê Tiến Trường - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) chia sẻ tại ĐHĐCĐ thường niên 2023 của VGG: “Cầu dệt may thế giới trong hai năm 2023 - 2024 sẽ suy giảm do lượng hàng tồn kho lên cao bởi tình trạng mua vào đầu năm 2022.

Trong khi đó, cung dệt may lại tăng đột biến do Trung Quốc mở cửa trở lại từ tháng 03/2023 khiến Việt Nam rơi vào thế khó về mặt chiến lược. Còn về giá cả, Việt Nam cũng không có lợi thế khi quý vừa rồi đồng Việt Nam tăng giá 1% và lãi suất vay ngân hàng trong nước cũng gần như gấp đôi so với các nước sản xuất hàng dệt may. Đây là bài toán nhức nhối đối với các doanh nghiệp dệt may Việt Nam hiện nay”.