Đã lỡ rồi thì sao ?

Trong đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp, nếu B là lựa chọn tốt hơn, tại lúc này và trong tương lai, thì hãy dứt khoát bỏ A, chọn B.

Đã lỡ thua trong Casino

Bạn theo “đỏ” và thua 5 ván liên tục. Bạn đặt tiếp đó, với số tiền lớn hơn nhiều lần, để cứu lại tiền đã thua.

Quyết định đó là chưa chính xác.

Dù là đỏ đã ra 5 lần, thì lần kế tiếp cũng không chắc chắn sẽ ra đỏ như bạn mong muốn. Xác suất ra đỏ cũng chỉ là 50% (hay chính xác là 48.5%, vì nhà cái có 3% lợi thế).

Quyết định đúng là uống 1 ly nước. Hoặc là chờ khi tỉnh táo nhập cuộc trở lại. Hoặc là bước ra casino. (Chơi casino, mà chơi càng lâu thì chúng ta càng không có cửa thắng, vì lợi thế của nhà cái)

Đã lỡ đầu tư

Chào anh, em xin lỗi anh, em lỡ nghe thông tin trên Group…em đầu tư 1 mã cố phiếu không đáp ứng tiêu chí cổ phiếu tốt và doanh nghiệp tốt của thầy. Giờ nó rớt đến 30%, thì em phải làm sao anh ơi. Em nắm chờ nó lên, hay em bán ra. Em rối quá.

Bây giờ chúng ta không bán đến việc em đã lỡ sai và lỡ đầu tư vào cổ phiếu ABC đó. Tôi muốn hỏi em, với tình hình lúc này em có 1 số tiền, thì em sẽ làm gì? Em sẽ chọn phương án nào trong 4 lựa chọn sau:

1) có đầu tư vào ABC với mức giá thấp hiện tại không ?

2) Hay giữ tiền mặt ?

3) hay lướt sóng cổ phiếu nào đó ?

4) hay đầu tư dài hạn vào 1 cổ phiếu thõa mãn tiêu chí và vùng giá mà tôi gợi ý.

Dạ em chọn 4 ạ.

Vậy thì em bán toàn bộ cổ phiếu ABC ra và đầu tư theo phương án 4 nhé.

Đơn giản thế, nhưng ít người làm được, vì những lý do sau:

1) sợ mất cái mình đã có. Họ đã lỗ 30% và không muốn bán ra để “hiện thực hóa” cái lỗ đó.

2) họ nghĩ rằng xuống rồi sẽ lên lại. Nghĩ như thế thì họ rất sai. Chứng khoán xuống rồi, vẫn có thể xuống thấp hơn. Lên rồi vẫn có thể lên cao hơn.

Câu trả lời luôn đúng là quên đi việc mình đã lỡ, quên đi quá khứ. Hãy đầu tư tiền của mình vào tài sản nào sẽ sinh ra tiền hiệu quả nhất (với mức rủi ro chấp nhận được).

Đã lỡ khởi nghiệp

Rất nhiều startup, trong đó có tôi, vướng vào những dự án thua lỗ. Nhưng cứ quyết định cứu, quyết định “sống chết”. Điều đó là sai. Để minh hoạ, tôi trích 1 phần bài báo “Lâm Minh Chánh – Thích cái gì thì làm cái nấy đừng “thì, là, mà” tốn thời gian lắm” do Henry Đỗ phỏng vấn:

“Giữa kiên trì và biết bỏ cuộc đúng lúc là hoàn không mâu thuẫn. Kiên trì là chúng ta không từ bỏ mục tiêu lớn của mình. Nhưng trên đường đi đến mục tiêu, nếu nhận ra mình đi sai hướng, không có đường ra thì chúng ta phải biết bỏ cuộc đúng lúc, để kiếm hướng đi khác để làm lại.

Năm 2012, sau khi khởi nghiệp sàn vàng VTG, và chuỗi Trung tâm toán tư duy Hoa Kỳ Mathnasium rất thành công, tôi có làm sàn thương mại điện tử websieuthi. Tôi đã không tìm được chìa khoá thành công cho sàn thương mại điện tử của mình. Mỗi tháng tôi thua lỗ, 200-500 triệu/tháng. Vậy mà tôi kéo đến 3,4 năm. Tâm lý sợ mất hẳn những gì đã đầu tư (chi phí chìm) và sợ mất mặt vì không thành công đã làm cho tôi không dám “bỏ cuộc”.

Sau này khi đã bình an, tôi nghiệm ra sai lầm này của mình. Tôi khuyên các bạn khởi nghiệp, các doanh nghiệp nhỏ rằng “Hãy suy nghĩ kỹ, trong 6 tháng tới mình có làm được điều gì mới để thay đổi tình hình, để giảm lỗ thì tiếp tục. Còn nếu không có phương án rõ ràng nàp thì hãy bỏ cuộc, càng sớm càng tốt” Bỏ cuộc đó để tạo ta 1 cuộc khác. Bỏ cuộc chứ đừng từ bỏ mục tiêu!”

Nói tóm lại, trong đầu tư tài chính, trong khởi nghiệp, trong kinh doanh, cái gì chúng ta “đã lỡ” làm trong quá khứ là đã xảy ra. Những chi phí đã bỏ ra là “chi phí chìm – sunk cost”, không lấy lại được.

Chúng ta không được vì tiếc những chi phí chìm đó. Coi chừng chìm theo.

Chúng ta phải bắt đầu lại, phải tìm ra phương án tốt hơn để thực hiện.

Còn những chuyện đã lỡ trong cuộc sống thì khó xử hơn. Lỡ yêu, không thể nào cắt cái cụp được. Không thể nào nói hồi đó yêu A, bây giờ thấy yêu B hơn. A trở thành quá khứ. Bây giờ mình ngừng yêu A để yêu B thôi. Tình cảm thì không làm thế được.

Nhưng đầu tư, kinh doanh, khởi nghiệp thì khác. Nếu B là lựa chọn tốt hơn, tại lúc này và trong tương lai (dự đoán), thì hãy dứt khoát bỏ A, chọn B.