MỚI

Trợ lý đầu tư M.AI

#Bất Động Sản

24HMONEY đã kiểm duyệt

"Cò đất" giăng bẫy: Hàng trăm cư dân khốn đốn vì "dự án ma"

Tại khu dân cư An Trung (Bình Dương), một nghịch lý đang hiện hữu: dự án chưa hoàn tất pháp lý, hạ tầng còn dang dở, nhưng hàng trăm người dân đã liều lĩnh dựng nhà không phép trên nền đất chưa đủ điều kiện. Một bức tranh méo mó phản ánh lỗ hổng quản lý và cơn khát an cư vượt mặt pháp luật.

Dự án Khu dân cư An Trung (phường Tân Bình, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương) từng được kỳ vọng là điểm sáng trong quy hoạch phát triển đô thị địa phương. Thế nhưng sau gần hai thập kỷ, nơi đây lại trở thành một ví dụ điển hình cho sự ì ạch, rối rắm và hệ lụy kéo dài trong quản lý đầu tư, pháp lý đất đai.

Hiện khu vực này đã có hàng trăm căn nhà mọc lên – cả cũ lẫn mới. Tuy nhiên, “dự án” vẫn chỉ là cái tên trên giấy khi hạ tầng điện nước chưa hoàn thiện, hệ thống thoát nước gần như vắng bóng, còn điện thì kéo tạm bợ như khu nhà tạm.

Dự án do Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng An Trung làm chủ đầu tư, được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương từ năm 2006. Quy mô ban đầu là 19 ha, sau điều chỉnh còn hơn 11 ha. Dù quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được phê duyệt từ năm 2007 và điều chỉnh tổng thể vào năm 2012, nhưng tiến độ triển khai hạ tầng vẫn gần như giậm chân tại chỗ.

Bất chấp hạ tầng chưa hoàn thiện và pháp lý chưa đầy đủ, đến năm 2014, Công ty An Trung đã phân lô, rao bán rầm rộ khoảng 700 nền đất với giá từ 300 triệu đến gần 1 tỷ đồng/nền. Giao dịch được thực hiện thông qua các “hợp đồng đặt cọc” và “hợp đồng hợp tác đầu tư” – những hình thức lách luật thường thấy trong các dự án “ma”.

Nhiều cư dân mua đất tại đây cho biết đã được nhân viên môi giới “bảo đảm bằng miệng” rằng có thể thoải mái xây nhà mà không cần giấy phép vì đã được chủ đầu tư “chống lưng”. Tin vào lời hứa, không ít người đã dốc hàng trăm triệu đồng để xây nhà, sinh sống nhiều năm. Nhưng đến nay, cả đất và nhà vẫn chưa có sổ hồng, không thể vay vốn ngân hàng, càng không thể sang nhượng.

“Người ta bảo mua rồi cứ xây đi, giờ nhà xây xong rồi thì kẹt cứng. Vừa không cầm cố vay vốn được, vừa chẳng ai dám mua lại. Mỗi ngày sống trong sự lo lắng không biết nhà có bị cưỡng chế hay không”, một cư dân chia sẻ đầy ngậm ngùi.

Không riêng gì gia đình anh, khu dân cư An Trung hiện có hàng trăm căn nhà xây dựng không phép. Xen giữa là những lô đất trống cỏ mọc um tùm, tạo nên một khung cảnh vừa ngổn ngang vừa u uất.

Phía chủ đầu tư lý giải rằng dự án bị chậm tiến độ do vướng giải phóng mặt bằng. Trước năm 2010, doanh nghiệp được Nhà nước hỗ trợ đền bù, nhưng sau mốc này, chính sách thay đổi, buộc doanh nghiệp phải tự lo toàn bộ chi phí đền bù, khiến dự án càng thêm bế tắc. Mặc dù vậy, đại diện công ty vẫn khẳng định rằng “chưa hề bán đất nền, mà chỉ hợp tác đầu tư”.

Trong khi đó, chính quyền địa phương xác nhận toàn bộ nhà trong khu dân cư đều được xây dựng không phép, việc này đã diễn ra qua nhiều năm và nhiều đời lãnh đạo phường. Đáng chú ý, một trong những cán bộ liên quan là ông Nguyễn Văn Thiên Đăng – nguyên Chủ tịch UBND phường Tân Bình, nguyên Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP Dĩ An – đã bị khởi tố và hiện đang bị truy nã với cáo buộc “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.

Về phía cơ quan chuyên môn, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương cho biết đến nay chủ đầu tư vẫn chưa phối hợp để xác định nghĩa vụ tài chính, làm cơ sở cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.

Năm 2022, UBND tỉnh Bình Dương từng giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp các ngành liên quan xem xét kiến nghị thu hồi chủ trương dự án, cho phép doanh nghiệp chuyển đổi theo hình thức chỉnh trang đô thị và hoàn tất thủ tục pháp lý nhằm cấp sổ đỏ cho 392 hộ dân. Tuy nhiên, quá trình này vẫn chưa có tiến triển đáng kể.

Sang năm 2023, các cơ quan tiếp tục rà soát tổng thể những dự án chậm triển khai, vướng pháp lý, khiếu nại đông người – trong đó có Khu dân cư An Trung – để đề xuất hướng xử lý. Đến năm 2024, UBND tỉnh một lần nữa yêu cầu kiểm tra tiến độ dự án để làm căn cứ giải quyết dứt điểm vướng mắc. Thế nhưng đến nay, những nút thắt vẫn chưa được tháo gỡ, người dân tiếp tục sống trong cảnh “trên giấy tờ là đất dự án, ngoài đời là nhà không phép”.

Một dự án với quy mô đô thị, nhưng vận hành như chợ chiều tự phát. Một nơi từng được hứa hẹn sẽ là điểm sáng quy hoạch, nhưng lại trở thành bài học nhức nhối về quản lý đất đai, kẽ hở pháp lý và niềm tin bị đánh cắp.