MỚI

Trợ lý đầu tư M.AI

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung: Nguy cơ bùng phát lần hai?

Cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc từng là tiêu điểm toàn cầu giai đoạn 2018–2020. Khi đó, Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã áp hàng loạt thuế quan lên hàng hóa Trung Quốc, nhằm giảm thâm hụt thương mại và phản ứng trước cáo buộc Trung Quốc đánh cắp công nghệ. Trung Quốc đáp trả bằng các biện pháp tương tự, kéo theo một chuỗi leo thang căng thẳng chưa từng có giữa hai cường quốc.

Đến tháng 1 năm 2020, hai bên ký kết Thỏa thuận Giai đoạn Một, trong đó Trung Quốc cam kết mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Đổi lại, Mỹ tạm dừng áp thêm thuế mới. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 bùng nổ ngay sau đó khiến Trung Quốc không thực hiện được đầy đủ cam kết – chỉ đạt khoảng 57% mục tiêu, theo Viện Peterson.

Từ năm 2021 đến 2024, chính quyền Tổng thống Joe Biden giữ lại phần lớn thuế quan từ thời Trump, nhưng không tiếp tục leo thang. Dù vậy, căng thẳng vẫn âm ỉ, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ và chuỗi cung ứng.

Bước sang năm 2025, tình hình lại một lần nữa trở nên căng thẳng. Ngày 7/4, Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế 50% lên hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh không dỡ bỏ các rào cản thương mại đang áp dụng với hàng Mỹ. Ngay lập tức, Bộ Thương mại Trung Quốc phản ứng gay gắt, tuyên bố sẽ “chiến đấu đến cùng” và có biện pháp đáp trả tương xứng.

Phát ngôn này khiến thị trường tài chính toàn cầu chao đảo. Chỉ số Dow Jones mất gần 350 điểm, các sàn chứng khoán châu Á dao động mạnh. Giá dầu, giá vàng và đồng USD cũng bị ảnh hưởng theo chiều hướng bất ổn. Giới đầu tư bắt đầu lo ngại về một cuộc chiến thương mại lần hai, thậm chí khốc liệt hơn lần đầu.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, nếu vòng đối đầu mới giữa Mỹ và Trung Quốc thực sự diễn ra, tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể sụt giảm từ 0.5 – 1.2% trong năm 2025. Giá cả tiêu dùng sẽ tăng, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, và cả các quốc gia thứ ba cũng sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

Trong khi đó, các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu kêu gọi hai bên kiềm chế và quay lại bàn đàm phán. Thế giới hiện tại – sau đại dịch, khủng hoảng năng lượng và bất ổn địa chính trị – cần sự hợp tác hơn là cạnh tranh cực đoan.

Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc không chỉ là vấn đề song phương, mà có thể tạo hiệu ứng domino lên toàn bộ nền kinh tế toàn cầu. Nếu không có các bước đi khôn ngoan, xung đột này sẽ không chỉ làm chậm lại đà phục hồi hậu đại dịch, mà còn gây tổn thương sâu sắc đến người tiêu dùng, doanh nghiệp và cả thị trường tài chính thế giới.

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc không chỉ là chuyện “tay đôi” giữa hai cường quốc, mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các nền kinh tế trung gian như Việt Nam – vốn có quan hệ thương mại chặt chẽ với cả hai bên. Nếu căng thẳng leo thang trở lại vào năm 2025, Việt Nam có thể chịu tác động đa chiều – vừa cơ hội, vừa thách thức:

1. Cơ hội: Dịch chuyển chuỗi cung ứng và xuất khẩu tăng trưởng (nếu đàm phán thành công)

2. Thách thức: Bị “vạ lây” và rủi ro kiểm soát gắt gao hơn