"Gió xoay chiều" trên thị trường bán lẻ

Các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong nước đang đầu tư mạnh vào ngành bán lẻ, mặc dù nhiều tập đoàn, doanh nghiệp (DN) nước ngoài đang gặp khó khăn trong lĩnh vực này. Điều này tạo nên bức tranh thú vị trên thị trường bán lẻ.

Doanh nghiệp Việt rót vốn

Mới đây, một thông tin đáng chú ý trên thị trường bán lẻ, Thaco - "đại gia" trong ngành ôtô - mua lại 100% vốn của Công ty TNHH Emart Việt Nam (thuộc tập đoàn bán lẻ Emart của Hàn Quốc), bao gồm cửa hàng hiện hữu là siêu thị Emart Phan Văn Trị và các dự án siêu thị đang phát triển tại Việt Nam. Trong vòng 9 năm tới, Thaco dự kiến, sẽ đưa vào hoạt động thêm 3 đại siêu thị Emart và đặt mục tiêu đến năm 2025, sẽ mở rộng thêm 10 dự án đại siêu thị mang thương hiệu này.

Đặc biệt, với nền tảng hiện tại trong 4 lĩnh vực ôtô - cơ khí, bất động sản - hạ tầng, logistics và nông nghiệp, chủ tịch tập đoàn công nghệ đa ngành này bày tỏ quyết tâm làm đến cùng mô hình "một điểm dừng, nhiều tiện ích". Điểm dừng này vừa là nơi để khách hàng mua và bảo dưỡng ôtô, vừa trải nghiệm trung tâm hội nghị - tiệc cưới, các hoạt động vui chơi, giải trí trong nhà lẫn mua sắm thực phẩm thiết yếu. Đây là mô hình hoàn toàn mới và Thaco đặt kỳ vọng doanh thu từ hoạt động bán lẻ của siêu thị Emart trong năm nay sẽ đạt hơn 1.800 tỷ đồng, tăng 10% so với năm 2020.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp như hiện nay, việc một tập đoàn trong nước thực hiện thương vụ M&A lớn với thương hiệu bán lẻ nổi tiếng của nước ngoài rất đáng quan tâm. Đặc biệt, nhiều DN bán lẻ nước ngoài rời bỏ thị trường, trong khi các DN nội liên tục có hoạt động phát triển sản xuất, kinh doanh cũng là điểm đáng lưu ý.

Một DN nội trong ngành thực phẩm là Tập đoàn Kido cũng tham gia thị trường được đánh giá còn nhiều tiềm năng này thông qua việc ra mắt Chuk Chuk với tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng. Trong đó, Kido sẽ tham gia 61% vốn để nắm quyền chi phối hệ thống cửa hàng bán lẻ và sẽ tiếp tục tăng vốn đầu tư tăng cường mở rộng quy mô trong tương lai. Kido đặt mục tiêu phát triển thành công chuỗi nhượng quyền thương hiệu theo chuẩn quốc tế với hệ thống 1.000 cửa hàng trên toàn quốc đến hết năm 2025. Ngay trong 6 tháng cuối năm, sẽ có khoảng 58 cửa hàng Chuk Chuk đi vào hoạt động.

Masan - "ông lớn" ngành hàng tiêu dùng - sau khi mua lại hệ thống VinMart từ Vingroup (sẽ đổi tên thành Winmat trong năm nay) và tái cấu trúc thành công chuỗi siêu thị này vừa bắt tay với nhóm nhà đầu tư, gồm Tập đoàn Alibaba cùng Baring Private Equity Asia (BPEA), nhằm phát triển mô hình bán lẻ tích hợp online - offline và bán lẻ - tài chính. Theo thỏa thuận, nhóm nhà đầu tư rót 400 triệu USD để sở hữu 5,5% cổ phần The CrownX (nền tảng tiêu dùng bán lẻ hợp nhất lợi ích của Masan tại Công ty Masan Consumer Holdings, Công ty Dịch vụ thương mại VinCommerce).

Sự kết hợp của nhóm nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực bán lẻ và công nghệ với DN dẫn đầu Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng, sở hữu hệ thống bán lẻ có nhiều điểm bán nhất hiện nay hứa hẹn đưa The CrownX thành nền tảng "tất cả trong một", phục vụ tất cả nhu cầu thiết yếu hàng ngày của người tiêu dùng trên các kênh mua sắm online lẫn offline.

Kỳ vọng tạo sức bật

Theo Bộ Công Thương, trong 5 năm 2016 - 2020, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 21.765 nghìn tỷ đồng, bình quân mỗi năm tăng 9,1%/năm. Các hình thức hạ tầng bán buôn, bán lẻ hiện đại như siêu thị, trung tâm thương mại tăng nhanh chóng. Năm 2020, cả nước có 250 trung tâm thương mại, tăng 48,8%; 1.163 siêu thị, tăng 34,5% so với năm 2016. Trên thị trường bán lẻ Việt, các mô hình bán lẻ hiện đại có sức tăng trưởng mạnh, hàng Việt được tiêu thụ rộng rãi.

5 tháng đầu năm 2021, dù gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh, song tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 2.086,1 nghìn tỷ đồng, tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Điều này tiếp tục chứng tỏ thị trường bán lẻ nước ta vẫn còn nhiều dư địa để tăng trưởng và phát triển.

Trong bối cảnh đó, việc nhiều DN nội với tiềm lực tài chính mạnh và những mối liên kết hợp tác với DN giàu kinh nghiệm trong những mảng liên quan sẽ tạo nên "làn gió" mới và là động lực cho ngành bán lẻ phát triển. Đồng thời, xây dựng xu hướng mới trên thị trường bán lẻ Việt Nam, vững chắc hơn trong bối cảnh DN nội vốn có sự am hiểu lớn về thị trường đang dần chiếm thế thượng phong trong cuộc đua trên thị trường bán lẻ.

Tỷ lệ hàng Việt Nam tại các hệ thống phân phối bán lẻ luôn chiếm tỷ trọng cao, chiếm trên 90% đối với hệ thống phân phối do DN bán lẻ trong nước làm chủ (Co.opmart 90 - 93%; Satra 90 - 95%; VinMart 96%...