Kết nối thế hệ trẻ với đổi mới sáng tạo
Nhân vật: Chị Nguyễn Thị Lan Ngọc (Julia) - Project Manager - Entrepreneurship Lab at Vin University
Đối với xã hội hiện nay, đặc biệt sau dịch Covid-19 bùng nổ, là một thời điểm tồi tệ của toàn thế giới nhưng lại mở ra một trang mới về việc quảng bá rộng rãi lĩnh vực công nghệ thông tin, có vẻ như thuật ngữ “Đổi mới sáng tạo Mở” đã không còn quá xa lạ với nhiều người.
Tổng quan mà nói, đổi mới sáng tạo mở (ĐMST mở) là một phương pháp hoạt động linh hoạt và sáng tạo giúp các tổ chức kết nối với cộng đồng, tận dụng các tri thức và tài nguyên để tạo ra giá trị cho khách hàng và đối tác trong thị trường khốc liệt và cạnh tranh hiện nay.
Ở Việt Nam, chính phủ đã và đang ủng hộ chính sách đổi mới sáng tạo mở nhằm tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới và ứng dụng các công nghệ mới. Việc áp dụng "đổi mới sáng tạo mở" trong hoạt động kinh doanh đã giúp cho các doanh nghiệp tăng cường sức cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.
Nhà đổi mới nữ trong hệ sinh thái ĐMST có phải “bông hồng giữa sa mạc”?
Khi nhắc đến lĩnh vực kinh doanh hay kinh tế, chúng ta thường nghĩ tới những doanh nhân thành đạt là nam, vì đây là một môi trường có sự cạnh tranh vô cùng khốc liệt và gai góc. Trong xã hội bình đẳng hiện nay, chúng ta đã không còn cảm thấy quá lạ lẫm khi xuất hiện rất nhiều những người doanh nhân nữ, tuy nhiên, một phần nào đó trong xã hội vẫn còn tồn tại định kiến rằng “phụ nữ sinh ra vốn đã không thể mạnh mẽ và gai góc như nam giới”. Vì vậy, người ta đã ví nhà đổi mới nữ trong hệ sinh thái ĐMST là những “bông hồng giữa sa mạc”.
“Tôi nghĩ rằng đó là một sự hơi phân biệt đối xử với phụ nữ và cũng không đúng với thực tế.” - chị Ngọc nêu quan điểm của mình sau khi nghe nhận định “bông hồng giữa sa mạc”
Chị cho rằng ở Việt Nam, phụ nữ đã có đóng góp và vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả đổi mới sáng tạo mở. Nếu nói riêng phụ nữ trong ngành đổi mới sáng tạo mở thì sẽ rất không công bằng. Sự đa dạng và động lực của phụ nữ đã giúp tăng cường sức mạnh và sự giàu có của ngành công nghiệp này.
Bên cạnh đó, chị cũng nêu rõ quan điểm của mình: “Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo không phải là “sa mạc” mà là một khu rừng nhiệt đới với nhiều điều thú vị cần được khai phá.”
Quả thực, sự so sánh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo với một khu rừng nhiệt đới vô cùng thú vị. Một khu rừng nhiệt đới có đặc điểm là vô cùng đa dạng, tương tự, trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, có sự đa dạng về các công ty khởi nghiệp, doanh nghiệp, các nhà nghiên cứu, cộng đồng và các nhân tố khác, mỗi cá nhân và tổ chức đều có đóng góp riêng và góp phần vào sự phát triển của hệ sinh thái.
Tuy nhiên, cũng giống như trong một khu rừng nhiệt đới, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cũng đối mặt với các thách thức bao gồm các rào cản về văn hóa, sự thiếu hụt tài nguyên, sự cạnh tranh gay gắt và sự thiếu cân bằng giữa các tổ chức và cá nhân.
Vì vậy, để duy trì và phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chúng ta cần thúc đẩy sự đa dạng, sáng tạo và hợp tác giữa các cá nhân và tổ chức, cùng với việc giải quyết các thách thức và vấn đề của hệ sinh thái. Chỉ khi chúng ta hoạt động như một cộng đồng đa dạng và hợp tác, chúng ta mới có thể xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững và thịnh vượng.
Ngoài ra, chị Ngọc cũng có đưa ra chia sẻ thực sự: “Đúng là trong quá trình làm việc và xây dựng, tôi cũng đã đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn. Một trong những thách thức lớn nhất đó là việc thuyết phục người khác hiểu và chấp nhận các ý tưởng mới.”
Với chị, sự phát triển của đổi mới sáng tạo mở tại Việt Nam là một trải nghiệm đáng giá và là cơ hội để đóng góp cho xã hội. Chị Ngọc hi vọng rằng lĩnh vực này sẽ tiếp tục phát triển và truyền cảm hứng cho nhiều người phụ nữ khác tham gia.
Sinh viên hiện nay nên tiếp cận đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ
Đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ là hai chủ đề quan trọng và rất cần thiết trong thế giới kinh doanh và công nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, mức độ quan tâm và chú ý đến hai chủ đề này sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân và môi trường học tập của sinh viên. Một số sinh viên có hứng thú và năng khiếu trong việc sáng tạo, khám phá ý tưởng mới và áp dụng kiến thức vào việc tạo ra giá trị. Họ có thể quan tâm đến việc khám phá các cơ hội kinh doanh, phát triển sản phẩm mới.
Tuy nhiên, một số sinh viên có thể không đặc biệt quan tâm đến đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ trong môi trường học tập. Điều này có thể do thiếu nhận thức về tầm quan trọng của hai chủ đề này, hoặc không có sự động lực và quan tâm đặc biệt đối với lĩnh vực này. Trong một số trường hợp, môi trường học tập có thể không đủ thúc đẩy sinh viên khám phá và phát triển khả năng sáng tạo và sở hữu trí tuệ.
“Với những sinh viên đang theo học các ngành kinh tế, kinh doanh, kỹ thuật hay khoa học máy tính, đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ là những chủ đề rất quan trọng và cần được đào tạo trong các môn học chuyên ngành.” - chị Ngọc nói.
Để thúc đẩy sự quan tâm và chú ý đến đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ từ phía sinh viên, các trường đại học có thể cung cấp các chương trình giảng dạy, khuyến khích nghiên cứu và phát triển các sản phẩm sáng tạo của sinh viên, đồng thời tạo ra môi trường học tập thúc đẩy sự sáng tạo và hợp tác. Ngoài ra, các tổ chức và doanh nghiệp cũng có thể hợp tác với các trường đại học để đưa đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ vào các hoạt động kinh doanh của mình và tạo ra cơ hội thực tập và việc làm cho sinh viên quan tâm đến hai chủ đề này.
VinUni là một trong các ví dụ điển hình về việc lan tỏa tinh thần khởi nghiệp tới các bạn sinh viên thông qua chương trình giảng dạy như Agile Innovation Course, Social Entrepreneurship course, xây dựng Trung tâm Hỗ trợ Sinh Viên khởi nghiệp với một loạt các hoạt động như Vườn Ươm (seeding funding $2000/team), Co-working Space, Entrepreneurship Series…Năm 2022, từ vườn ươm của Trung tâm khởi nghiệp, đã có 03 nhóm ở lĩnh vực Fintech, Edtech và Blockchain chính thức thành lập công ty và đăng ký sở hữu trí tuệ.
Đổi mới sáng tạo và Ngày Sở hữu trí tuệ
Đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ là những khía cạnh quan trọng của sự phát triển kinh tế và xã hội, và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tiến bộ và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.
Chúng ta cần tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ mạnh mẽ, cùng với sự đổi mới và sáng tạo liên tục, để tạo ra giá trị và đáp ứng các nhu cầu của thị trường.
Đối với các nhà đổi mới và các nhà lãnh đạo, họ cần tập trung vào giá trị của sản phẩm và dịch vụ của mình, và đặt khách hàng vào trung tâm của mọi quyết định. Đồng thời, họ phải luôn học hỏi và nghiên cứu để cải tiến và phát triển sản phẩm của mình. Ngoài ra, xây dựng các mối quan hệ đối tác vững chắc và hợp tác để đưa sản phẩm và dịch vụ của mình ra thị trường cũng là một yếu tố rất thiết yếu.
“Đối với nữ giới, tôi muốn gửi đến các bạn thông điệp rằng hãy tự tin và kiên định trong việc tham gia và đóng góp vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ. Đừng sợ thử thách và khó khăn, hãy tận dụng những cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân. Các bạn có thể trở thành những người đóng góp quan trọng và đưa ra những ý tưởng sáng tạo để thay đổi và cải thiện thế giới xung quanh chúng ta.” - chị Ngọc chia sẻ.
--------------------------
“Fearless Innovator” là series do BambuUP thực hiện, nhằm tôn vinh những đóng góp và tri ân những người làm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam!.
Thông qua series này, chúng tôi mong muốn truyền tải tinh thần VỮNG TÂM ĐỔI MỚI đến với các nhà lãnh đạo và nhà hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Bên cạnh công tác về tinh thần, chủ doanh nghiệp, startup founders cần trang bị cho mình kiến thức về sở hữu trí tuệ để giúp doanh nghiệp tiến nhanh - tiến chắc - tiến xa trên con đường phát triển của mình.