Bài của Công ty cổ phần BambuUP

Bao bì không còn là rác mà là tuyến đầu cho lời tuyên ngôn xanh

Thị trường bao bì nhựa toàn cầu hiện đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng môi trường nghiêm trọng. Mỗi năm, khoảng 300 triệu tấn chất thải nhựa được thải ra, trong đó bao bì nhựa dùng một lần chiếm phần lớn. Các bao bì này thường được làm từ nhiều lớp nhựa khác nhau và có thêm các hóa chất chống thấm (fluor hoá), khiến việc tái chế trở nên rất khó khăn. Các lớp nhựa này không thể tách rời trong quá trình tái chế, và các chất như fluor hóa cũng đang đối mặt với việc bị cấm vì tác động tiêu cực đến sức khỏe và môi trường.

Ionkraft, một startup đến từ Đức, đã giải quyết vấn đề này bằng một công nghệ lớp phủ đặc biệt gọi là IonKraft Barrier Coating System. Thay vì sử dụng bao bì nhựa đa lớp khó tái chế, Ionkraft mang đến một giải pháp đơn giản và hiệu quả hơn. Công nghệ này sử dụng một lớp phủ cực mỏng, chỉ vài nanomet, phủ lên bề mặt bao bì nhựa, tạo ra một lớp rào cản chống khí và hóa chất, nhưng vẫn giữ khả năng tái chế của nhựa. Nhờ vậy, sản phẩm không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn làm tăng khả năng tái chế của bao bì, đồng thời thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trong ngành bao bì.

Công nghệ của Ionkraft sử dụng plasma tiên tiến để áp dụng lớp phủ mỏng này lên bao bì nhựa. Quy trình lắng đọng hơi tăng cường plasma (PECVD) giúp lớp phủ siêu mỏng này được áp dụng một cách chính xác và đồng đều. Lớp phủ sẽ tạo ra một lớp rào cản hiệu quả cho khí và chất lỏng, giúp bảo vệ sản phẩm bên trong mà không làm giảm khả năng tái chế của bao bì. Đây là một bước tiến lớn trong việc tạo ra bao bì bền vững, đáp ứng nhu cầu bảo vệ môi trường và giảm thiểu ô nhiễm nhựa toàn cầu.

Ưu điểm nổi bật của giải pháp này là khả năng bảo vệ sản phẩm mà không cần phải sử dụng các vật liệu nhựa phức tạp, khó tái chế. Nhờ lớp phủ này, các bao bì nhựa có thể sử dụng nhựa tái chế, ngay cả khi loại nhựa đó không đạt tiêu chuẩn để đựng thực phẩm, nhưng vẫn đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn mở rộng khả năng tái sử dụng nhựa trong các ngành công nghiệp yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe như thực phẩm và dược phẩm.

Tại Việt Nam, vấn đề rác thải nhựa cũng đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Với sự phát triển nhanh chóng của ngành tiêu dùng, đặc biệt trong các lĩnh vực thực phẩm và dược phẩm, nhu cầu về bao bì bền vững ngày càng cao. Việc áp dụng các giải pháp bao bì tái chế như của Ionkraft sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam giảm thiểu tác động môi trường, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về bảo vệ môi trường.

Các doanh nghiệp có thể học hỏi từ Ionkraft cách tối ưu hóa quy trình sản xuất bao bì nhựa, giảm thiểu chất thải và sử dụng vật liệu tái chế. Thêm vào đó, các cơ hội hợp tác quốc tế sẽ giúp phát triển giải pháp bao bì xanh, không chỉ bảo vệ môi trường mà còn nâng cao giá trị thương hiệu của các doanh nghiệp Việt.

 

Trong bối cảnh toàn cầu đang nỗ lực đối mặt với cuộc khủng hoảng rác thải nhựa, ngành bao bì đang đứng trước áp lực lớn phải tìm kiếm những vật liệu thay thế nhựa một cách bền vững hơn. Giấy, với nguồn gốc từ thiên nhiên và khả năng tái tạo, nổi lên như một vật liệu đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, giấy lại có một nhược điểm chí mạng khi ứng dụng trong ngành thực phẩm: khả năng chống ẩm và oxy kém, khiến thực phẩm nhanh hỏng và thời hạn sử dụng hạn chế. 

Đây chính là vấn đề cấp bách mà Nfinite Nanotech đã ra đời để giải quyết. Được thành lập vào năm 2021 tại Canada - startup này là thành quả của những nghiên cứu đột phá trong công nghệ lớp phủ nano tiên tiến. Nfinite Nanotech định vị bản thân là nhà cung cấp giải pháp sáng tạo nhằm nâng cao hiệu suất của các vật liệu bao bì thân thiện với môi trường, đặc biệt là giấy và nhựa sinh học, hướng tới một tương lai không rác thải nhựa.

Giải pháp cốt lõi của Nfinite Nanotech là công nghệ nanocoating siêu mỏng, hiệu suất cao. Lớp phủ này có độ mỏng đáng kinh ngạc, mỏng hơn sợi tóc tới 1.000 lần, nhưng lại mang đến khả năng bảo vệ vượt trội. Điều làm nên sự khác biệt của công nghệ này chính là quy trình áp dụng. Nfinite Nanotech sử dụng phương pháp Open-Air Spatial Atomic Layer Depositionm SALD.

Đây là một bước đột phá lớn, bởi nó cho phép lớp phủ được áp dụng trực tiếp trong môi trường không khí, loại bỏ hoàn toàn nhu cầu về các thiết bị chân không đắt tiền và phức tạp thường thấy trong các quy trình phủ truyền thống.

Nhờ quy trình SALD độc đáo, công nghệ của Nfinite Nanotech có thể dễ dàng và hiệu quả được tích hợp vào các dây chuyền sản xuất bao bì hiện có tại các nhà máy. Điều này mang lại lợi ích kép về hiệu quả chi phí và tốc độ triển khai. Khi được phủ lớp nano coating này, giấy và các vật liệu sinh học có thể đạt được khả năng chống ẩm và oxy tốt hơn hàng trăm lần, thậm chí lên tới 800 lần so với giấy thông thường.

Điều này đồng nghĩa với việc chúng có thể bảo quản thực phẩm gần như tương đương với bao bì nhựa truyền thống, giữ cho sản phẩm tươi ngon lâu hơn, giảm thiểu lãng phí thực phẩm.

Bên cạnh khả năng bảo quản vượt trội, lớp phủ nano của Nfinite vẫn đảm bảo bao bì có thể tái chế hoàn toàn hoặc phân hủy sinh học dễ dàng, đúng với bản chất thân thiện với môi trường của vật liệu gốc. Đây là một giải pháp an toàn cho thực phẩm, đã được FDA chấp thuận, và còn có thể mang lại các tính năng bổ sung như kháng khuẩn hay chống tia UV, tăng cường khả năng bảo vệ sản phẩm.

Nắm bắt được tiềm năng của công nghệ Nfinite Nanotech, các lãnh đạo doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách tại Việt Nam có thể học hỏi bài học quan trọng: thay vì chỉ tập trung tìm kiếm vật liệu thay thế, thì có thể đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ vật liệu phủ tiên tiến.

Việc phát triển và triển khai các lớp phủ nano thông minh có thể nâng cao đáng kể hiệu suất của bao bì giấy và sinh học được sản xuất trong nước, kéo dài thời hạn sử dụng sản phẩm mà vẫn đảm bảo tính bền vững và khả năng tái chế. Điều này không chỉ giúp đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường nội địa mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường khó tính, đóng góp vào mục tiêu kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững của Việt Nam.

 

Vấn đề lớn hiện nay là việc phân hủy bao bì mà không gây hại cho môi trường và động vật. Mặc dù có nhiều loại nhựa sinh học ra đời, nhưng chúng thường phụ thuộc vào các cây lương thực như ngô, mía, gây ra lo ngại về việc cạnh tranh đất đai và tài nguyên nước. Tuy nhiên, Kelpi đã tìm ra một giải pháp bền vững từ lòng đại dương: phát triển bao bì sinh học từ rong biển, vừa hiệu quả vừa thân thiện với hành tinh.

Kelpi, startup sáng tạo đến từ Vương quốc Anh, đã phát hiện ra tiềm năng vô hạn của tảo biển. Tảo biển là một loại thực vật biển phát triển cực kỳ nhanh chóng, không hề cần đất nông nghiệp hay nước ngọt để sinh trưởng góp phần hạn chế phát thải ô nhiễm. Chính nhờ ưu điểm vượt trội này, Kelpi đã phát triển thành công một loại nhựa sinh học hoàn toàn mới từ tảo biển, mang đến một lựa chọn bền vững không gây áp lực lên các nguồn tài nguyên quý giá trên cạn.

Kelpi đã phát triển một quy trình độc quyền để chiết xuất và xử lý các hợp chất từ tảo biển, biến chúng thành một loại polyme sinh học độc đáo. Điểm đột phá ở đây là loại polyme này có khả năng ép phun (injection mouldable). Điều này cực kỳ quan trọng vì ép phun là một trong những phương pháp sản xuất nhựa phổ biến và hiệu quả nhất trong ngành bao bì hiện nay. Khả năng này cho phép vật liệu từ tảo biển của Kelpi dễ dàng được định hình thành vô số sản phẩm bao bì quen thuộc như: Chai, lọ, túi nhỏ (sachet) và nhiều hình dạng phức tạp khác…

Một lợi ích vượt trội khác của nhựa sinh học từ tảo biển của Kelpi là khả năng phân hủy sinh học hoàn toàn, không chỉ trong môi trường đất mà quan trọng hơn là trong môi trường biển. Điều này trực tiếp giải quyết vấn đề rác thải nhựa đại dương, một trong những mối đe dọa môi trường lớn nhất hiện nay. Khi bao bì hoàn thành vòng đời sử dụng, chúng sẽ phân hủy tự nhiên, trở về với hệ sinh thái mà không để lại vi nhựa hay hóa chất độc hại.

Ngoài ra, khả năng tương thích với quy trình ép phun hiện có còn mang lại một lợi thế kinh tế lớn. Các nhà sản xuất bao bì không cần phải đầu tư lớn vào máy móc hay thay đổi toàn bộ dây chuyền sản xuất để chuyển đổi sang vật liệu của Kelpi. Điều này giúp giảm rào cản tài chính và kỹ thuật, thúc đẩy quá trình áp dụng bao bì bền vững trên quy mô rộng, biến giải pháp xanh trở nên dễ tiếp cận và khả thi hơn cho nhiều doanh nghiệp.

Tại Việt Nam, một quốc gia có bờ biển dài và tiềm năng nuôi trồng thủy sản to lớn, giải pháp của Kelpi mang đến một tầm nhìn đầy hứa hẹn. Các lãnh đạo doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách có thể học hỏi cách Kelpi tận dụng tài nguyên bản địa - tảo biển - để tạo ra vật liệu giá trị cao, giải quyết vấn đề môi trường mà không ảnh hưởng đến an ninh lương thực. Việc nghiên cứu, đầu tư vào công nghệ tương tự và khuyến khích phát triển chuỗi cung ứng từ tảo biển không chỉ giúp Việt Nam giải quyết bài toán rác thải nhựa, mà còn mở ra một ngành công nghiệp mới đầy tiềm năng, góp phần vào sự phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn của đất nước.

 

Trong thời đại thương mại điện tử bùng nổ, bên cạnh sự tiện lợi, một vấn đề nhức nhối đang ngày càng trở nên nghiêm trọng: bao bì quá mức. Mỗi năm, hàng tỷ gói hàng được vận chuyển với những chiếc hộp quá khổ, chứa đầy vật liệu chèn lót không cần thiết, gây lãng phí vật liệu khổng lồ và tăng chi phí vận chuyển. Với hơn 170 tỷ bưu kiện được giao vào năm 2023 và con số này tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, việc tối ưu hóa bao bì không chỉ là xu hướng mà là một yêu cầu cấp thiết. 

Voidless được thành lập vào năm 2021 tại Milan, Ý với sứ mệnh cách mạng hóa ngành đóng gói. Là một công ty spin-off từ đại học kỹ thuật lớn nhất của Ý - Voidless được thừa hưởng nền tảng nghiên cứu và đổi mới vững chắc. Họ nhanh chóng định vị mình là người dẫn đầu trong lĩnh vực bao bì tùy chỉnh theo yêu cầu, cung cấp giải pháp thông minh giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí và giảm thiểu tác động môi trường từ hoạt động đóng gói.

Giải pháp cốt lõi của Voidless là hệ thống máy móc Box on Demand (BOD), bao gồm các mẫu P1 và P2. Điểm đặc biệt của công nghệ này nằm ở khả năng tạo ra các hộp bao bì được cắt và gấp chính xác theo kích thước sản phẩm trong thời gian thực. Hệ thống này được điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo (AI), cho phép tính toán kích thước hộp tối ưu chỉ trong vài giây. Ngoài ra, máy còn tích hợp các mô-đun tiên tiến như mô-đun in ấn để cá nhân hóa thương hiệu và mô-đun dựng hộp tự động để dán băng keo, biến quy trình đóng gói trở nên liền mạch và hiệu quả.

Quy trình hoạt động của hệ thống BOD rất linh hoạt: sử dụng bìa cứng dạng cuộn hoặc dạng quạt, thuật toán AI sẽ đo kích thước sản phẩm (qua quét trong chế độ Partial BOD) và tính toán kích thước hộp tối ưu. Sau đó, máy sẽ tự động cắt, in (nếu cần), và dán băng keo để tạo ra chiếc hộp vừa vặn hoàn hảo. Voidless cung cấp ba chế độ vận hành: BATCH (tạo hộp tùy chỉnh mà không cần tích hợp hệ thống quản lý kho), PARTIAL BOD (quét từng sản phẩm để tự động tính toán kích thước), và FULL BOD (sản xuất tức thời, hộp vừa vặn cho từng sản phẩm, tối ưu hóa toàn diện).

Giải pháp này giúp giảm đáng kể lãng phí vật liệu (cả bìa cứng và vật liệu chèn lót), đồng thời cắt giảm chi phí vận hành và logistics nhờ việc tối ưu hóa không gian bưu kiện. Giờ đây, doanh nghiệp không còn phải tốn chi phí lưu trữ kho bao bì cồng kềnh, mà còn có thể dễ dàng cá nhân hóa thương hiệu trực tiếp trên từng chiếc hộp. Bên cạnh đó, tốc độ chuẩn bị bao bì cũng được nâng cao rõ rệt, góp phần tối ưu hiệu suất toàn bộ chuỗi cung ứng.

Tại Việt Nam, với sự bùng nổ mạnh mẽ của thương mại điện tử, vấn đề bao bì quá mức và chi phí logistics cao là những thách thức lớn mà nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt. Từ giải pháp của Voidless, các lãnh đạo doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách tại Việt Nam có thể học hỏi bài học quan trọng là đầu tư vào công nghệ tự động hóa và AI trong đóng gói. Việc áp dụng các hệ thống "Box on Demand" hoặc các giải pháp tương tự sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ giảm đáng kể chi phí vật liệu và vận chuyển, mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm dấu chân carbon.

Đây là một bước đi chiến lược để tối ưu hóa chuỗi cung ứng, đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng về bao bì có trách nhiệm, và đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia.